δείτε την εδώ: Συνέντευξη Ράμφου στον Μαλλούχο
Υπερσύνοψις: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι η Ορθοδοξία.
Τι πιστεύεται ευρέως: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι τα 400 χρόνια τουρκοκρατίας.
Ένδειξη περί του αντιθέτου: Οι Επτανήσιοι που δεν είχαν τουρκοκρατία, είναι ίδιοι με τους υπόλοιπους.
Η νόσος πρέπει να ψαχτεί στην κατεύθυνση των θρησκευτικών δογμάτων
Νοοτροπία είναι η εικόνα που έχουμε για εμάς. Δεν είναι η εκδήλωσή της ως ανυπόφορη η απορριπτέα συμπεριφορά. Οι νοοτροπίες είναι σκληρές σαν τον γρανίτη.
Για παράδειγμα, το να πετάει σκουπίδια κάποιος κάτω, ενώ το διαμέρισμά του το έχει πεντακάθαρο, δεν είναι μόνο κακοήθεια, αλλά υποδηλώνει διαφορετική σχέση του υποκειμένου με τον ιδιωτικό και διαφορετική με τον δημόσιο χώρο.
Στην Ελλάδα υπάρχει κουλτούρα οικογενειακού τύπου που εχθρεύεται το δημόσιο.
Το 1453 επιλέξαμε τους Τούρκους (δηλαδή την Ανατολή). "Καλύτερα τουρκικό φακιόλι, παρά παπική τιάρα" (λόγω σχίσματος κυρίως)
Το χαρακτηριστικό στοιχείο διαμορφώσεως του ελληνικού ψυχισμού είναι η Ορθοδοξία. Στο πλαίσιο δε των ασυνείδητων εικόνων, αυτό το δόγμα είναι απόλυτα ενεργό ανεξαρτήτως αν κάποιος το αντιλαμβάνεται ή όχι. Μπορεί δηλαδή να δηλώνει και άθεος, αλλά το δόγμα τον έχει διηθήσει συμπεριφορικά.
Άρα πιθανόν ο Ράμφος να εννοεί ότι η Ελλάδα δεν πέρασε διαφωτισμό και αναγέννηση λόγω Ορθοδοξίας και όχι λόγω Τουρκοκρατίας.
Στον τομέα της μουσικής, το ρεμπέτικο είναι πολύ χαρακτηριστικό της ορθόδοξης κοσμοθεωρίας. Ο "ψεύτης ντουνιάς", ο καημός και η αυτολύπηση είναι το Μέλλον που έχει εκφυλιστεί σε απλή αναμονή για το αύριο, ένα αύριο στο οποίο το υποκείμενο δεν συμμετέχει (οπότε και νιώθει προδομένο) και το οποίο αναμένεται μοιρολατρικά και θα παρέλθει απόντος του υποκειμένου, χωρίς καμιά πιθανότητα να αφυπνίσει δημιουργικές δυνάμεις. Η κοσμοθεωρία αυτή χαρακτηρίζεται (και ορίζεται) από την βαθιά νοσταλγία και δέσμευση στο παρελθόν.
Το μπαξίσι, το λάδωμα και τα ρουσφέτια, έλκουν από εκεί την καταγωγή τους γιατί στην Ορθοδοξία, η επικοινωνία με τον Θεό γίνεται με την μεσολάβηση του αγίου. Στην αποφατική θεολογία η μη-προσιτότητα του Θεού, της Αρχής δηλαδή, δημιουργεί αναπόφευκτα τον ζωτικό χώρο για να αναπτυχθούν μεσολαβητές παντός είδους.
Ιστορικότητα: η έννοια ότι ο χρόνος διαμορφώνει την αιωνιότητα. Ο Δυτικός κόσμος ανακάλυψε την ιστορικότητα, ενώ η ανατολή έμεινε στην ιδέα της κλειστής και καθορισμένης αιωνιότητας που το τέλος της είναι προδιαγεγραμμένο στην Δευτέρα Παρουσία. Αυτή η ανατολική αφήγηση υποχρεώνει σε μια στρεβλή σχέση του ανθρώπου με το παρόν και το μέλλον του.
Ο τύπος της χρονικότητας (κατά τα παραπάνω) μας αναγκάζει ανεπίγνωστα να πάρουμε αποφάσεις που καθορίζουν την θέση μας στη ζωή. Αν πχ. πιστεύεις/βιώνεις (συνειδητά ή όχι) ότι ο χρόνος παράγει αιωνιότητα ή αλλιώς ότι ο χρόνος παράγει χρόνο, ή αλλιώς ότι δημιουργώντας παράγουμε χρόνο, νέες μορφές χρόνου προκειμένου να προλάβουμε να χτίσουμε την αιωνιότητα. Αν η αντίληψη για την αιωνιότητα είναι ότι αυτή είναι ένας κλειστός χρόνος και η οποία περιλαμβάνει την χρονικότητα, τότε είναι αναπόφευκτη η αποζήτηση της διαρκούς αναβολής. Και αυτή επιτυγχάνεται δια της απραξίας και της συντήρησης.
Προσωπική εικασία επί της ένστασης του κατά πόσο διηθεί το δόγμα την συμπεριφορά ενός σημερινού τυπικού ανθρώπου που ουδεμία σχέση έχει με την θρησκευτικότητα: Πιθανότατα αυτά τα δόγματα να διαπότισαν τα συμπεριφορικά πρότυπα όταν η θρησκευτικότητα υπήρξε στο απόγειό της (Βυζάντιο) και έκτοτε αναπαράγονται, ενίοτε δε με χαρακτηριστικά δηλωτικές επιλογές όπως της επιλογής της Τουρκοκρατίας αντί για την 'παπική τιάρα'. Αυτές οι επιλογές ασκούμενες προς την κατεύθυνση της διατήρησης της εκλεκτικής ψυχικής συγγένειας βοηθούν στην συντήρησή και διαιώνισή της. Έτσι, εκατοντάδες χρόνια μετά, έχουμε μεν ψιλοξεφύγει από την φανατική θρησκοληψία, αλλά δεν έχουμε απελευθερωθεί κιόλας από τα αυτοαναπαραγόμενα συμπεριφορικά κατάλοιπα ενός δόγματος που διεκδίκησε την Απόλυτη Αλήθεια και παρέμεινε 8 αιώνες στατικό.
Το καφενείο και η γραφειοκρατία είναι διαφορετικές όψεις της ορθόδοξα αναβλύζουσας αναβλητικότητας. Η αναβολή και η αργία είναι η αναβολή του τέλους.
Η καθημερινή έκφραση 'πως τα πας;' , 'πως τα περνάς;' δείχνει χαρακτηριστικά την παθητική βίωση του χρόνου.
Η μεταπολίτευση ήταν η συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα. Το τέλος της μεταπολίτευσης θα είναι οι μεγάλες συναινέσεις· η οριστική συμφιλίωση με τον άλλον.
Τραγική στιγμή που κατέδειξε την μεταπολίτευση ως συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα ήταν το κάψιμο των φακέλων της ασφάλειας. Αυτοί ήταν κομμάτι της ιστορίας και η επιλογή του καψίματος ήταν ενδεικτική της μη-διάθεσης για συναίνεση, αλλά για λήθη. Και το σύνθημα 'ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά', δείχνει ακριβώς την διάθεση για μετεμφυλιακό ρεβανσισμό, άρα ουσιωδώς συνέχιση του εμφυλίου.
Η εκλογή Σαμαρά αποτέλεσε ήττα του Κωνσταντίνου Καραμανλή του παλιού γιατί επανέφερε την ταυτότητα της ΝΔ στην δεξιά (πατρίς-θρησκεία-οικογένεια), ενώ ο Καραμανλής (ο παλιός λέμε) είχε αγωνιστεί για να την τοποθετήσει κεντροδεξιά (Ευρωπαϊκή προοπτική). Το τρίπτυχο είναι στο βάθος αντευρωπαϊκό γιατί είναι εθνικό. Είναι των στενών ενοτήτων και των περιορισμένων μορφών ταυτότητος και συνοχής. Διαχωρίζει αντί να ενώνει.
Ο Γάλλος πχ μπορεί να είναι εθνικιστής με πολύ ευρύτερο τρόπο από ό,τι ο Έλληνας. Έχει ένα Ντεκάρτ πίσω του να τον συνέχει με όλον τον πλανήτη λέγοντας 'σκέπτομαι άρα υπάρχω', ενώ ο Έλληνας έχει αντιθέτως έχει στην κουλτούρα την έχθρα προς το δημόσιο (το 'συνέχον'), την προάσπιση συμφερόντων σε στενούς κύκλους (οικογένεια, πίστη). Γι' αυτό το τρίπτυχο είναι αντιευρωπαϊκό ως εθνικό, ενώ πχ ο Γάλλος μπορεί πολύ πιο άνετα να είναι και εθνικιστής και ευρωπαϊστής.
Πρέπει να παντρευτεί το αίσθημα με τα πράγματα: Έχουμε εγκλωβιστεί σε μια παραδομένη τάξη πραγμάτων (κατά τις δογματικές επιταγές) στατικού χρόνου και πρέπει να την παντρέψουμε με την διαίσθησή μας για να ξεφύγουμε μπρος. Βλέπε και σημειώσεις για Πλάτωνα.
Αξιοπρέπεια για τη μάζα και ευκαιρίες για τους νέους. Πάνω σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να χαραχτούν οι συναινέσεις.
Καθημερινότητα δεν είναι τίποτα άλλο από την νομιμοποίηση της ζωής του αισθήματος μέσα στον κοινωνικό χώρο. Αυτό είχε τα τελευταία χρόνια αποσιωπηθεί και μετρούσαν μόνο "αντικειμενικοί" δείκτες.
Η Ελλάδα πιθανόν να είναι η πρώτη ανατολική χώρα που ασυνείδητα επιχειρεί (ή και σπρώχνεται συγκυριακά να πούμε καλύτερα) να γίνει δυτική.
Η απόγνωση του Κωνσταντίνου Καραμανλή να μας βάλει στην Ευρώπη ήταν γιατί δεν έβλεπε διέξοδο στο ελληνικό πρόβλημα. Διαισθανόταν ότι μάλλον η είσοδος στην Ευρώπη ήταν ο μόνος τρόπος να επιταχυνθούν οι ψυχικές εξελίξεις στο συλλογικό μας.
Στις διακρατικές σχέσεις όπου πρέπει να ζητάς, εμείς δεν ζητάμε. Είμαστε ματαιόδοξοι.
Στις διακρατικές σχέσεις έχει μεγάλη σημασία η ειλικρίνεια και η σαφήνεια.
Η ειλικρίνεια είναι μια αγαθής μορφής ταπείνωση.
Η σχέση με τον εαυτό μας είναι υπο-εκδοχή της σχέσης μας με το Θείο.
Η Ελλάδα πνευματικά και ψυχολογικά δεν είναι πολύ Ευρώπη, αλλά δυναμικά είναι έντονα. Εξ' ου και η φιλοδοξία να στέλνουν τα παιδιά να σπουδάσουν "εις τας Ευρώπας" και όχι ανατολικά. Η φιλοδοξία είναι το πάντρεμα της ματαιοδοξίας με την διαίσθηση του που πάνε τα πράγματα.
Όντας μια κουλτούρα πίστεως απαγορέψαμε την αμφιβολία επί αιώνες. Για να ανατραπεί αυτό, πρέπει μεταξύ άλλων να περάσουμε μέσα από διάλογο με τα μεγάλα έργα φιλοσόφων της Δύσης (πχ. Νίτσε). Είμαστε μια κουλτούρα απαντήσεων. Πρέπει να μάθουμε να γίνουμε μια κουλτούρα ερωτημάτων. Τον 12-13 αιώνα επεκράτησαν μορφές και τύποι αντιλήψεων που ουσιαστικά απαγόρεψαν το ερώτημα. Γιατί; Γιατί το ερώτημα είναι ανθρώπινο, ενώ μας ενδιέφερε η αλήθεια του Θεού.
Στην Ελλάδα υπάρχει αναμφισβήτητα ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό που μηδενίζεται καθώς περνάει από τις προβληματικές δομές της παιδείας. Αυτό ακριβώς είναι η μεγάλη σπατάλη και το μεγάλο πρόβλημα της παιδείας μας. Πρέπει να επικεντρωθούμε σε επιστήμη-έρευνα. Από εκεί και πέρα θα αρχίσει ο εξευρωπαϊσμός της Ελλάδας. Εξευρωπαϊσμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού· ένας ουμανισμός που ενσωματώνει όλα τα πνευματικά στοιχεία (της πίστεως, της κουλτούρας πχ) και προχωράει χαράζοντας τον δρόμο του.
Επίσης πολύ μεγάλης σημασίας είναι ο χωρισμός εκκλησίας-κράτους. Το δόγμα δεν θα αλλάξει, οπότε αν είναι να πάμε μπροστά πρέπει να ξεφύγουμε από την συμπλοκή των δομών του κράτους που πρέπει να συμπλεύσει με ένα χρόνο - δημιουργό αιωνιότητας από την εκκλησία που εκ δόγματος θα συνεχίσει να μας προτείνει ένα κλειστό χρόνο.
Ο χωρισμός θα ωφελήσει και την εκκλησία η οποία μπορεί να αρχίσει σιγά-σιγά να ζει, αλλιώς απλώς θα επιβιώνει. Δεν υπάρχει χειρότερη μορφή κολάσεως από την επιβίωση.
Η παλιά κουλτούρα (το ζήτημα του ανθρωπισμού παίχτηκε και χάθηκε τον 13-14 αιώνα στο βυζάντιο) μας έκανε να απεμπολήσουμε την εμπιστοσύνη στον άνθρωπο και εκμηδένισε τον άνθρωπο ως καθαυτή αξία. Αυτήν πρέπει να αποκαταστήσουμε.
Υπερσύνοψις: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι η Ορθοδοξία.
Τι πιστεύεται ευρέως: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι τα 400 χρόνια τουρκοκρατίας.
Ένδειξη περί του αντιθέτου: Οι Επτανήσιοι που δεν είχαν τουρκοκρατία, είναι ίδιοι με τους υπόλοιπους.
Η νόσος πρέπει να ψαχτεί στην κατεύθυνση των θρησκευτικών δογμάτων
Νοοτροπία είναι η εικόνα που έχουμε για εμάς. Δεν είναι η εκδήλωσή της ως ανυπόφορη η απορριπτέα συμπεριφορά. Οι νοοτροπίες είναι σκληρές σαν τον γρανίτη.
Για παράδειγμα, το να πετάει σκουπίδια κάποιος κάτω, ενώ το διαμέρισμά του το έχει πεντακάθαρο, δεν είναι μόνο κακοήθεια, αλλά υποδηλώνει διαφορετική σχέση του υποκειμένου με τον ιδιωτικό και διαφορετική με τον δημόσιο χώρο.
Στην Ελλάδα υπάρχει κουλτούρα οικογενειακού τύπου που εχθρεύεται το δημόσιο.
Το 1453 επιλέξαμε τους Τούρκους (δηλαδή την Ανατολή). "Καλύτερα τουρκικό φακιόλι, παρά παπική τιάρα" (λόγω σχίσματος κυρίως)
Το χαρακτηριστικό στοιχείο διαμορφώσεως του ελληνικού ψυχισμού είναι η Ορθοδοξία. Στο πλαίσιο δε των ασυνείδητων εικόνων, αυτό το δόγμα είναι απόλυτα ενεργό ανεξαρτήτως αν κάποιος το αντιλαμβάνεται ή όχι. Μπορεί δηλαδή να δηλώνει και άθεος, αλλά το δόγμα τον έχει διηθήσει συμπεριφορικά.
Άρα πιθανόν ο Ράμφος να εννοεί ότι η Ελλάδα δεν πέρασε διαφωτισμό και αναγέννηση λόγω Ορθοδοξίας και όχι λόγω Τουρκοκρατίας.
Στον τομέα της μουσικής, το ρεμπέτικο είναι πολύ χαρακτηριστικό της ορθόδοξης κοσμοθεωρίας. Ο "ψεύτης ντουνιάς", ο καημός και η αυτολύπηση είναι το Μέλλον που έχει εκφυλιστεί σε απλή αναμονή για το αύριο, ένα αύριο στο οποίο το υποκείμενο δεν συμμετέχει (οπότε και νιώθει προδομένο) και το οποίο αναμένεται μοιρολατρικά και θα παρέλθει απόντος του υποκειμένου, χωρίς καμιά πιθανότητα να αφυπνίσει δημιουργικές δυνάμεις. Η κοσμοθεωρία αυτή χαρακτηρίζεται (και ορίζεται) από την βαθιά νοσταλγία και δέσμευση στο παρελθόν.
Το μπαξίσι, το λάδωμα και τα ρουσφέτια, έλκουν από εκεί την καταγωγή τους γιατί στην Ορθοδοξία, η επικοινωνία με τον Θεό γίνεται με την μεσολάβηση του αγίου. Στην αποφατική θεολογία η μη-προσιτότητα του Θεού, της Αρχής δηλαδή, δημιουργεί αναπόφευκτα τον ζωτικό χώρο για να αναπτυχθούν μεσολαβητές παντός είδους.
Ιστορικότητα: η έννοια ότι ο χρόνος διαμορφώνει την αιωνιότητα. Ο Δυτικός κόσμος ανακάλυψε την ιστορικότητα, ενώ η ανατολή έμεινε στην ιδέα της κλειστής και καθορισμένης αιωνιότητας που το τέλος της είναι προδιαγεγραμμένο στην Δευτέρα Παρουσία. Αυτή η ανατολική αφήγηση υποχρεώνει σε μια στρεβλή σχέση του ανθρώπου με το παρόν και το μέλλον του.
Ο τύπος της χρονικότητας (κατά τα παραπάνω) μας αναγκάζει ανεπίγνωστα να πάρουμε αποφάσεις που καθορίζουν την θέση μας στη ζωή. Αν πχ. πιστεύεις/βιώνεις (συνειδητά ή όχι) ότι ο χρόνος παράγει αιωνιότητα ή αλλιώς ότι ο χρόνος παράγει χρόνο, ή αλλιώς ότι δημιουργώντας παράγουμε χρόνο, νέες μορφές χρόνου προκειμένου να προλάβουμε να χτίσουμε την αιωνιότητα. Αν η αντίληψη για την αιωνιότητα είναι ότι αυτή είναι ένας κλειστός χρόνος και η οποία περιλαμβάνει την χρονικότητα, τότε είναι αναπόφευκτη η αποζήτηση της διαρκούς αναβολής. Και αυτή επιτυγχάνεται δια της απραξίας και της συντήρησης.
Προσωπική εικασία επί της ένστασης του κατά πόσο διηθεί το δόγμα την συμπεριφορά ενός σημερινού τυπικού ανθρώπου που ουδεμία σχέση έχει με την θρησκευτικότητα: Πιθανότατα αυτά τα δόγματα να διαπότισαν τα συμπεριφορικά πρότυπα όταν η θρησκευτικότητα υπήρξε στο απόγειό της (Βυζάντιο) και έκτοτε αναπαράγονται, ενίοτε δε με χαρακτηριστικά δηλωτικές επιλογές όπως της επιλογής της Τουρκοκρατίας αντί για την 'παπική τιάρα'. Αυτές οι επιλογές ασκούμενες προς την κατεύθυνση της διατήρησης της εκλεκτικής ψυχικής συγγένειας βοηθούν στην συντήρησή και διαιώνισή της. Έτσι, εκατοντάδες χρόνια μετά, έχουμε μεν ψιλοξεφύγει από την φανατική θρησκοληψία, αλλά δεν έχουμε απελευθερωθεί κιόλας από τα αυτοαναπαραγόμενα συμπεριφορικά κατάλοιπα ενός δόγματος που διεκδίκησε την Απόλυτη Αλήθεια και παρέμεινε 8 αιώνες στατικό.
Το καφενείο και η γραφειοκρατία είναι διαφορετικές όψεις της ορθόδοξα αναβλύζουσας αναβλητικότητας. Η αναβολή και η αργία είναι η αναβολή του τέλους.
Η καθημερινή έκφραση 'πως τα πας;' , 'πως τα περνάς;' δείχνει χαρακτηριστικά την παθητική βίωση του χρόνου.
Η μεταπολίτευση ήταν η συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα. Το τέλος της μεταπολίτευσης θα είναι οι μεγάλες συναινέσεις· η οριστική συμφιλίωση με τον άλλον.
Τραγική στιγμή που κατέδειξε την μεταπολίτευση ως συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα ήταν το κάψιμο των φακέλων της ασφάλειας. Αυτοί ήταν κομμάτι της ιστορίας και η επιλογή του καψίματος ήταν ενδεικτική της μη-διάθεσης για συναίνεση, αλλά για λήθη. Και το σύνθημα 'ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά', δείχνει ακριβώς την διάθεση για μετεμφυλιακό ρεβανσισμό, άρα ουσιωδώς συνέχιση του εμφυλίου.
Η εκλογή Σαμαρά αποτέλεσε ήττα του Κωνσταντίνου Καραμανλή του παλιού γιατί επανέφερε την ταυτότητα της ΝΔ στην δεξιά (πατρίς-θρησκεία-οικογένεια), ενώ ο Καραμανλής (ο παλιός λέμε) είχε αγωνιστεί για να την τοποθετήσει κεντροδεξιά (Ευρωπαϊκή προοπτική). Το τρίπτυχο είναι στο βάθος αντευρωπαϊκό γιατί είναι εθνικό. Είναι των στενών ενοτήτων και των περιορισμένων μορφών ταυτότητος και συνοχής. Διαχωρίζει αντί να ενώνει.
Ο Γάλλος πχ μπορεί να είναι εθνικιστής με πολύ ευρύτερο τρόπο από ό,τι ο Έλληνας. Έχει ένα Ντεκάρτ πίσω του να τον συνέχει με όλον τον πλανήτη λέγοντας 'σκέπτομαι άρα υπάρχω', ενώ ο Έλληνας έχει αντιθέτως έχει στην κουλτούρα την έχθρα προς το δημόσιο (το 'συνέχον'), την προάσπιση συμφερόντων σε στενούς κύκλους (οικογένεια, πίστη). Γι' αυτό το τρίπτυχο είναι αντιευρωπαϊκό ως εθνικό, ενώ πχ ο Γάλλος μπορεί πολύ πιο άνετα να είναι και εθνικιστής και ευρωπαϊστής.
Πρέπει να παντρευτεί το αίσθημα με τα πράγματα: Έχουμε εγκλωβιστεί σε μια παραδομένη τάξη πραγμάτων (κατά τις δογματικές επιταγές) στατικού χρόνου και πρέπει να την παντρέψουμε με την διαίσθησή μας για να ξεφύγουμε μπρος. Βλέπε και σημειώσεις για Πλάτωνα.
Αξιοπρέπεια για τη μάζα και ευκαιρίες για τους νέους. Πάνω σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να χαραχτούν οι συναινέσεις.
Καθημερινότητα δεν είναι τίποτα άλλο από την νομιμοποίηση της ζωής του αισθήματος μέσα στον κοινωνικό χώρο. Αυτό είχε τα τελευταία χρόνια αποσιωπηθεί και μετρούσαν μόνο "αντικειμενικοί" δείκτες.
Η Ελλάδα πιθανόν να είναι η πρώτη ανατολική χώρα που ασυνείδητα επιχειρεί (ή και σπρώχνεται συγκυριακά να πούμε καλύτερα) να γίνει δυτική.
Η απόγνωση του Κωνσταντίνου Καραμανλή να μας βάλει στην Ευρώπη ήταν γιατί δεν έβλεπε διέξοδο στο ελληνικό πρόβλημα. Διαισθανόταν ότι μάλλον η είσοδος στην Ευρώπη ήταν ο μόνος τρόπος να επιταχυνθούν οι ψυχικές εξελίξεις στο συλλογικό μας.
Στις διακρατικές σχέσεις όπου πρέπει να ζητάς, εμείς δεν ζητάμε. Είμαστε ματαιόδοξοι.
Στις διακρατικές σχέσεις έχει μεγάλη σημασία η ειλικρίνεια και η σαφήνεια.
Η ειλικρίνεια είναι μια αγαθής μορφής ταπείνωση.
Η σχέση με τον εαυτό μας είναι υπο-εκδοχή της σχέσης μας με το Θείο.
Η Ελλάδα πνευματικά και ψυχολογικά δεν είναι πολύ Ευρώπη, αλλά δυναμικά είναι έντονα. Εξ' ου και η φιλοδοξία να στέλνουν τα παιδιά να σπουδάσουν "εις τας Ευρώπας" και όχι ανατολικά. Η φιλοδοξία είναι το πάντρεμα της ματαιοδοξίας με την διαίσθηση του που πάνε τα πράγματα.
Όντας μια κουλτούρα πίστεως απαγορέψαμε την αμφιβολία επί αιώνες. Για να ανατραπεί αυτό, πρέπει μεταξύ άλλων να περάσουμε μέσα από διάλογο με τα μεγάλα έργα φιλοσόφων της Δύσης (πχ. Νίτσε). Είμαστε μια κουλτούρα απαντήσεων. Πρέπει να μάθουμε να γίνουμε μια κουλτούρα ερωτημάτων. Τον 12-13 αιώνα επεκράτησαν μορφές και τύποι αντιλήψεων που ουσιαστικά απαγόρεψαν το ερώτημα. Γιατί; Γιατί το ερώτημα είναι ανθρώπινο, ενώ μας ενδιέφερε η αλήθεια του Θεού.
Στην Ελλάδα υπάρχει αναμφισβήτητα ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό που μηδενίζεται καθώς περνάει από τις προβληματικές δομές της παιδείας. Αυτό ακριβώς είναι η μεγάλη σπατάλη και το μεγάλο πρόβλημα της παιδείας μας. Πρέπει να επικεντρωθούμε σε επιστήμη-έρευνα. Από εκεί και πέρα θα αρχίσει ο εξευρωπαϊσμός της Ελλάδας. Εξευρωπαϊσμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού· ένας ουμανισμός που ενσωματώνει όλα τα πνευματικά στοιχεία (της πίστεως, της κουλτούρας πχ) και προχωράει χαράζοντας τον δρόμο του.
Επίσης πολύ μεγάλης σημασίας είναι ο χωρισμός εκκλησίας-κράτους. Το δόγμα δεν θα αλλάξει, οπότε αν είναι να πάμε μπροστά πρέπει να ξεφύγουμε από την συμπλοκή των δομών του κράτους που πρέπει να συμπλεύσει με ένα χρόνο - δημιουργό αιωνιότητας από την εκκλησία που εκ δόγματος θα συνεχίσει να μας προτείνει ένα κλειστό χρόνο.
Ο χωρισμός θα ωφελήσει και την εκκλησία η οποία μπορεί να αρχίσει σιγά-σιγά να ζει, αλλιώς απλώς θα επιβιώνει. Δεν υπάρχει χειρότερη μορφή κολάσεως από την επιβίωση.
Η παλιά κουλτούρα (το ζήτημα του ανθρωπισμού παίχτηκε και χάθηκε τον 13-14 αιώνα στο βυζάντιο) μας έκανε να απεμπολήσουμε την εμπιστοσύνη στον άνθρωπο και εκμηδένισε τον άνθρωπο ως καθαυτή αξία. Αυτήν πρέπει να αποκαταστήσουμε.
No comments:
Post a Comment
Αν πράγματι έχεις κάτι να πεις πες το.