Ατομικά Δικαιώματα

[τα παρακάτω κυρίως από Γιανναρά]

Τα ατομικά δικαιώματα, παρόλο που σήμερα θεωρούνται σαν κάτι δεδομένο και εξ' ορισμού σωστό, δεν έχουν κάποια εγγενή αξία παρά στο συγκείμενο του νεωτερικού ανθρώπου-ατόμου.

Αρχίζουν και εμφανίζονται λοιπόν στη νεωτερικότητα καθώς ο Διαφωτισμός ξεκινάει να προβάλλει το πρόταγμα της εξατομίκευσης απέναντι στον κολλεκτιβισμό-ομαδισμό. Τα ατομικά δικαιώματα θεσμίζονται με νόμο, ο οποίος τα προσφέρει με ίδιο τρόπο σε όλους, κατοχυρώνοντας έτσι την ισότητα όλων και μεταξύ τους και ως προς τον νόμο.

Αυτή η θεσμοθέτηση των ατομικών δικαιωμάτων δεν υπάρχει ούτε στην αρχαία ελλάδα ούτε στον ρωμαϊκο κόσμο. Είναι ένα επίτευγμα προ-πολιτικό με την έννοια ότι στην αρχαία ελλάδα για παράδειγμα που επινόησε την πόλη και την πολιτική, αυτό που σήμερα επιχειρούμε με νόμους να κατοχυρώσουμε, τότε ήταν η αυτονόητη βάση για να λειτουργήσει το πολιτικό σύστημα.Κάθε πολίτης μετείχε στο πολιτικό γεγονός, μετείχε στην Αρχή, και αυτό του εξασφάλιζε προνόμια που ούτε καν μπορούν να συγκριθούν με την μίζερη επιβολή της ισότητας δια των ατομικών δικαιωμάτων.

Το αίτημα για κατοχύρωση ατομικών δικαιωμάτων προϋποθέτει παραίτηση από την προσωπική ετερότητα, δηλαδή από το μοναδικό, ανόμοιο και ανεπανάληπτο χαρακτήρα κάθε ανθρώπου. Αυτή η δυναμική μοναδικότητα δεν μπορεί να πραγματωθεί παρά μόνο μέσα στην κοινωνία των σχέσεων. Η σχέση εμπεριέχει το δόσιμο, και το δόσιμο εμπεριέχει εγγενώς την ανισότητα. Σε μια κοινωνία αδιαφοροποίητων ατόμων όμως δεν υπάρχει άλλη επιλογή από το να κατοχυρώσουμε ατομικά δικαιώματα.




[Τα παρακάτω από Τάκη Φωτόπουλο]

H διάκριση κοινωνίας-πολιτείας δεν υπήρχε στην κλασική Aθήνα  (μοιάζει να συμφωνεί με Γιανναρά: κάθε άνθρωπος μετείχε στο πολιτικό και αυτό συνιστούσε την κοινωνικοποίησή του, ενώ στην κοινωνία της νεωτερικότητας το πολιτικό έχει αφεθεί στην αντιπροσώπευση και η κοινωνία είναι απλώς το συνονθύλευμα των ατομικοτήτων με τα θεσπισμένα ατομικά τους δικαιώματα για να υπερασπίζονται έναντι της εξουσίας )

Η αντιπροσώπευση στην εξουσία και εν γένει στο πολιτικόν, συγκέντρωσε εξ' ορισμού την εξουσία σε λίγα χέρια και δημιούργησε την ανάγκη στοιχειώδους αντισταθμίσματός της με τα σημερινά ατομικά δικαιώματα και ελευθερίες που πάντοτε ήρθαν ως παραχωρήσεις που σε πρώτη ευκαιρία παίρνονται πίσω.

Η ανάγκη ύπαρξης και υπεράσπισης των δικαιωμάτων ανακύπτει από την ανισοκατανομή της πολιτικής και οικονομικής εξουσίας/δύναμης την οποία συνεπάγεται ο διαχωρισμός της κοινωνίας από την πολιτεία και την οικονομία και η συνακόλουθη συγκέντρωση πολιτικής και οικονομικής εξουσίας/δύναμης στα χέρια μερικών κοινωνικών ομάδων. 

Υπάρχει δε ο ύποπτος υπερκρατικός εναγκαλισμός με πολλές "ΜΚΟ" που κόπτονται για δικαιώματα (με επιλεκτικές συμπάθειες που αντανακλούν τα συμφέροντα των ελίτ) που θα έλεγε κανείς ότι αποτελούν το καρότο...

Ο Φωτόπουλος τοποθετείται κατά της ιδέας της καθολικότητας των ατομικών δικαιωμάτων, αφού σύμφωνα με τα παραπάνω η ανάγκη προάσπισής τους προκύπτει μόνο αν πάρουμε σαν δεδομένο το τρέχον πολιτικό μοντέλο με την εξουσία μακριά από τους πολίτες, άρα λέει ότι η προάσπιση των ατομικών δικαιωμάτων είναι αφ' εαυτήν ιδεολογικοποιημένη και ουχί καθολική.

New Age "θρησκείες"

Αρχικά, ζούσαμε σε ένα κόσμο μαγικό, παρέα με τον Μύθο. Μετά ήρθε η νεωτερικότητα, και από τον Διαφωτισμό και πέρα (μέχρι τον  Μοντερνισμό οπότε και υλοποιήθηκαν τα προτάγματα του Διαφωτισμού) η υπαρξιακή αφήγηση απομυθοποιήθηκε και ο κόσμος απομαγεύτηκε. Ήρθαν μετά οι δυο παγκόσμιοι πόλεμοι που αποκαθήλωσαν και την τεχνική και την τεχνολογία και την πρόοδο που στηρίζεται σε αυτές και ο κόσμος έμεινε μετέωρος. Έμειναν βέβαια κληρονομιά τα Διαφωτιστικά προτάγματα του ατομισμού όμως χωρίς ζωτική ενέργεια. 

Έτσι, επέστρεψε ο Μύθος και μπολιάζοντας το ατομιστικό πρόταγμα έδωσε τις new age θρησκείες όπου τον παλιό ρόλο της εξωτερικής υπερβατικής οντότητας τον παίζει ο ίδιος ο εαυτός, ο οποίος επιχειρεί μέσω εσωτερικής αναζήτησης να καθαγιαστεί.

Μηδενισμός

Κύρια μορφή: υπαρξιακός μηδενισμός, που είναι η άρνηση ύπαρξης οποιουδήποτε νοήματος, σκοπού και εγγενούς αξίας της ζωής. Συνεπάγεται ότι η ηθική δεν είναι αυθύπαρκτη.

Ο μεταφυσικός μηδενισμός αρνείται την ύπαρξη των αντικειμένων ως απτή πραγματικότητα. Στην ακραία του μορφή αρνείται την ίδια την ύπαρξη του υποκειμένου.

Θα έλεγα πως συνδέεται με την Καντιανή ιδέα της απόρριψης της δυνατότητας βέβαιης επιστημονικής γνώσης, αφού αυτή μπορεί να γίνει μόνο μέσω των αισθήσεων, και φυσικά οι αισθήσεις καθόλου δεν μας δίνουν γνώση της πραγματικότητας αφού ερμηνεύονται αυθαίρετα από τον εγκέφαλο.

Οι 4 φάσεις στην ανθρωπολογική εξέλιξη του νεωτερικού ατόμου

Α. Διαφωτισμός (18ος αιώνας)

Έξοδος από τον Μεσαιωνικό κολεκτιβισμό.
Προτάγματα: Κάτω ο Θεός (ο μηδενισμός της αυθυπερβατικής διάστασης του ανθρώπου), Κάτω η Ομάδα (ο μηδενισμός της αυτονομίας του συλλογικού υποκειμένου έναντι του ατόμου).
Προτάγματα: Ζήτω το Άτομο, Zήτω η Φύση (μαζί με την "φύση" (φιλαυτία, πλεονεξία, εριστικότητα) του Ανθρώπου?)
Κέντρο του ατόμου: η λογική και η παρατήρηση.

Β. Ρομαντισμός (τέλη 18ου αιώνα)
Κάτω η Αριστοκρατία του προηγούμενου κινήματος.
Ζήτω το Συναίσθημα
Κάτω η απολυτοσύνη της Λογικής
Ζήτω η Τέχνη

Το κίνημα συνδέθηκε ισχυρά με τις ιδέες του Ζαν Ζακ Ρουσσώ. 

Ο άνθρωπος εξακολουθεί να είναι άτομο, αλλά ο κοινωνιο-οντολογικός μηδενισμός μετριάζεται, λόγω του φόβου μήπως οδηγήσει στην κοινωνική αποσύνθεση. Η πίστη στη λογική και την παρατήρηση αντισταθμίζεται από την παραδοχή της «απεριόριστης ψυχικής ενδοχώρας», που είναι το συναίσθημα, καθώς και από τη συνακόλουθη εκτίμηση που αποδίδεται στην τέχνη. Από πλευράς αντιπαράθεσης Νεωτερικότητας – Μεσαίωνα μπορεί να θεωρηθεί ως ελιγμός του νέου ανθρωπολογικού τύπου, για να ενσωματώσει τους φόβους των μεσαιωνικών καταλοίπων και να εξουδετερώσει την κριτική των ιδεολόγων του κολεκτιβισμού, την επικεντρωμένη στην κατηγορία για μηδενισμό.


Γ. Μοντερνισμός (μέσα 19ου αιώνα ως τη δεκαετία του ’60). 

Επιτελείται η πραγμάτωση πλέον των προταγμάτων του Διαφωτισμού και η ολοκλήρωση του νεωτερικού ατόμου:
Κάτω ο Θεός, Κάτω η Ομάδα, Ζήτω το Άτομο.

Η τεχνολογία γιγαντώνεται αποκτά κυρίαρχη θέση στην καθημερινότητα και ο άνθρωπος καθίσταται η ψυχή των γιγάντιων αυτονομημένων βιομηχανικών συστημάτων.

Το τέλος εποχής σημάνθηκε από τους δυο παγκοσμίους πολέμους.

 Δ. Μεταμοντερνισμός (δεκαετία 70 και πέρα)

Μέσα σ’ αυτήν τελειώνει η νεωτερική ατομικότητα. 

Είναι η επέκταση του μηδενισμού από τον Θεό και την Ομάδα, στην ίδια την ατομική προσωπικότητα. 

Ο μεταμοντέρνος άνθρωπος δεν είναι άτομο, αλλά δυναμικό ετεροκαθοριζόμενων σχέσεων, τερματικό πολλαπλών δικτύων, ανταλλακτικό αυτονομημένων συστημάτων. (Επιστροφή σε έναν τεχνολογικό αυτή τη φορά κολεκτιβισμό;)

Στη φάση αυτή ο απόλυτος σχετικισμός και η απονοηματοδότηση των αξιών, αναιρεί κάθε έννοια εσωτερικού μηχανισμού αυτορρύθμισης και καταργεί στην πράξη ολόκληρη τη μυστικιστική κοινωνική οντολογία της θέλησης για δύναμη και της ικανότητας για απόφαση, πάνω στην οποία οικοδομήθηκε ο νεωτερικός ατομικισμός. 

Το πρώτο πλήγμα στον Ράμφο; Συνέντευξη στον Γιώργο Καραμπελιά το 1999

Η συνέντευξη εδώ.

Προφανώς το πρόβλημα που βλέπει ο Ράμφος στον Ορθόδοξο κόσμο του 1999 ήταν η στατικότητα και η αδυναμία αυτών των κρατών (και της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης) να ακολουθήσουν το δυτικό μοντέλο της Δημιουργίας: Έρευνα, Επιχειρηματικότητα, αξιοποίηση ανθρώπινου δυναμικού, στο οποίο η Αμερική έχει την πρωτοκαθεδρία.

Κάνω quote:
Μπορεί να φθάσουν στην Δύση σε μεγάλα αδιέξοδα, νομίζω όμως ότι οι πιθανότητες είναι πολύ μεγαλύτερες να φθάσουν σε πολύ παραγωγικές μορφές ζωής και ιστορικότητος, τέτοιες πού δεν τις είχαμε γνωρίσει μέχρι τώρα.

Δέκα χρόνια μετά η διάψευση ήταν τραγική. Κάνω εδώ με στενοχώρια την εικασία ότι ο Ράμφος του ελληνορθόδοξου μουτζαχεντινισμού μεταλλάχθηκε σε τέτοιο υμνητή του Δυτικού, τόσο απότομα, ώστε είδε την Δυτική οπτική σαν πανάκεια και αγνόησε τα στρεβλά της στοιχεία. Αγνόησε δηλαδή την επερχόμενη καταστροφή που για άλλους ήταν τελείως προφανές ότι ήταν καθ' οδόν με το δυτικό μοντέλο ζωής. Είναι γεγονός πως βγαίνοντας από την σκοτεινή σπηλιά της Αιώνιας και στατικής Αλήθειας, αλλά και της τελματωμένης δημιουργίας του ορθόδοξου δόγματος θαμπώνεσαι εύκολα. Βέβαια, ποιος είμαι εγώ που θα πω για τον Ράμφο ότι 'θαμπώθηκε'...

Με την πτώση του τείχους και την κατάρρευση του Σοβιετικού μπλοκ έπεσε ο κομμουνισμός και η ορθοδοξία. Σήμερα καταρρέει ο καπιταλισμός (=προτεσταντική ηθική;) και ο ορθολογισμός της παραγωγικότητας και της Δημιουργίας.

Μια φρικώδη παράγραφο την αντιγράφω αυτούσια:

Η γνώση, χονδρικά μέχρι τον Γαλι­λαίο, βασιζόταν στην ομοιότητα της σκέψεως μας με την εικόνα που είχαμε για τον Κόσμο, τον Θεό κ.τ.λ. Με τον Γαλιλαίο ή επιστήμη καταργεί την αρχή της ομοιότητος και εισάγει μια γνώση αφαιρετι­κής διανοήσεως, την γνώση του ανθρώπου της εσωτερικότητος. Επομένως η μεγάλη εκτίναξη της επιστήμης και της τεχνολογίας βασίζεται σ’ ένα τύπο ανθρώπου αγνώστου μέχρι τότε. Αυτός ο τύπος ανθρώπου ο όποιος μπορεί να κατακτήσει το πάν, προσφέρει τα προϊόντα του κυρίαρχου τώρα μεγέθους του σε λαούς οι όποιοι τα προσλαμβάνουν ως μέσα, δεν έχουν όμως τις νοοτροπίες οι οποίες θα τους καταστήσουν παραγωγούς και πρωτεργάτες, μηδέ της Ιαπωνίας εξαιρουμένης. Υπό την έννοια αύτη, η οικονομική έκρηξη στις χώρες της Άπω Ανατολής οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι οι Δυτικοί ιδρύουν εκεί μεγάλες παραγωγικές μονάδες, λόγω φθηνών ημερομισθίων και εξαιρετικών εργασιακών συνθηκών οφείλεται όμως και η κρίση στον ίδιο λόγο: Η ίδια η παράδοση που τους κάνει εργατικούς, δεν τους επιτρέπει να καταναλώνουν. Όπως είδαμε πρόσφατα, το Ιαπωνικό κράτος δίνει τώρα στους εργαζομένους μία επιπλέον ημέρα αργίας και μια επιταγή, η οποία να μην αποταμιεύεται αλλά να πρέπει να ξοδευτεί, για να εθιστούν οι άνθρωποι στην κατανάλωση. Τι σημαίνει λαοί πού αρνούνται την κατανάλωση; Σημαίνει ότι είναι λαοί πού περιμένουν τη σωτηρία τους από τον άλλον κόσμο. Οι καταναλωτικοί λαοί της Δύσεως περιμένουν τη σωτηρία τους εδώ και τώρα. Πίσω από την πραγματικότητα του πολυκαταστήματος βρίσκεται ή πίστη του ανθρώπου ότι κερδίζει την σωτηρία του και μέσα από την υγεία του και από την καλοπέραση του. Και μέσα από την ελευθερία του να το πραγματοποιήσει.

WTF???


O χριστιανισμός έδωσε στη Δύση μέσω του κηρύγματος της Αγάπης τον εσωτερικό άνθρωπο, τον άνθρωπο που έχει τα κριτήρια να κρίνει και να αξιολογήσει τον εαυτό του (εξατομίκευση). 


Άλλο Χριστιανισμός, άλλο Ορθοδοξία.

Ομαδισμός-Εγωισμός
Όταν λέμε "άτομο", δεν εννοούμε κατ’ ανάγκην τον εγωκεντρικό, αλλά έναν άνθρωπο με αυτοσυνείδηση, όχι σώνει και καλά τον εγωιστή. Ατομιστής, παρομοίως.
Ο ομαδικός άνθρωπος είναι αναπόφευκτα και εγωιστής με ανατολίτικο τρόπο (φθόνος). Το υγιές άτομο έχει αυτοπεποίθηση και αντλεί την αξία του από τον εαυτό του. Αντίθετα, ο ομαδικός άνθρωπος ψάχνει να βρει την αξία του εντός κλειστής κοινωνικής ομάδας και κοιτάει να αναδειχτεί μοναδικός μέσα σε αυτήν.

Ο πουριτανισμός κατά τη νοοτροπία μας απηχεί την πιο συντηρητική έκφραση τού προτε­σταντισμού.

Περί των υψηλών ποσοστών διαζυγίων στην Αμερική:
Το προτεσταντικό πνεύμα σε αντίθεση με το καθολικό επιτρέπει την έντονη χαλάρωση των οικογενειακών δεσμών. Και στη Δανία και στη Σουηδία συμβαίνει το ίδιο. Είναι αποτέλεσμα του πουριτανισμού που θεωρείται μια συντηρητική έκφραση του προτεσταντισμού. Αποτέλεσε κίνημα μεγάλης κοινωνικής ανανέωσης και θέσπισε το να φεύγει το παιδί στα 16-18 από το σπίτι του για να βρει την δικαίωση με τα δικά του μέσα. Και τα διαζύγια είναι η απαγκίστρωση από κενές μορφές ζωής (όταν είναι κενές).

Οι αμερικάνοι λοιπόν ζουν την ηθική της ελευθερίας και της ειλικρίνειας: παίρνεις το διαζύγιό σου και φεύγεις, ενώ οι Ευρωπαίοι ζουν ακόμα με τους τύπους. Εάν η Ευρώπη κινδυ­νέψει, θα κινδυνέψει διότι η παράδοσή της έχει καταντήσει βρα­χνάς, γιατί δεν έχει την ελευθερία και την άνεση να αντιμετωπίζει τους τύπους με την ελευθερία και την άνεση πού τα αντιμετωπίζει ο Αμερικανός.

Η αμερικανική κοινωνία, που ταυτίζει θεσμικά με το Κράτος τον Πρόεδρο, έχει την απαίτηση από το Κράτος να συ­μπεριφέρεται σαν σωστός άνθρω­πος. Αυτό δίνει κατ’ εμέ ένα προ­βάδισμα εκατό χρόνων των ΗΠΑ έναντι της Ευρώπης. Ότι δηλαδή ζητείται για πρώτη φορά ηθικός λογαριασμός από το Κράτος.

Ο εαυτός μας είναι πολύτιμος γιατί είναι οικοδομημέ­νος πάνω σε μια μυθική αντίληψη του κόσμου και του ανθρώπου. Μία αντίληψη ή οποία δεν βασί­ζεται κατά τρόπο απόλυτο στα δεδομένα του αιτίου και του απο­τελέσματος, τα όποια όσο σημα­ντικά κι αν είναι για τη ζωή, δεν είναι οπωσδήποτε η μήτρα όλων των αξιών της.

Ο εξατομισμός (η προσχώρηση δηλαδή στα δυτικά πρότυπα) των ελλήνων και γενικά των ανατολικών λαών θα αποβεί εξαιρετικά εποικοδομητική. Θα φέρει ένα διαφορετικό ψυχικό βάθος και μια παράδοση σε ένα ορθολογικοτεχνικό πολιτισμό που έχει μεν το δικό του αλλά του λείπει ο ανατολικός Μύθος, ένα διαφορετικό βίωμα δηλαδή του χρόνου πέρα από την ιστορικότητα, ενώ ταυτόχρονα στη δική μας μεριά θα μας βγάλει από την ολέθρια στατικότητα που οφείλεται στον εσχατολογικό τρόπο με τον οποίο βιώνουμε τον χρόνο.

Η συνείδηση είναι η με­ταμορφωτική αυθυπέρβαση τού ίδιου του εγκεφάλου.

Με ακριβώς αυτή την παράγραφο μπορεί να γίνει καλά κατανοητή η τοποθέτηση  του Ράμφου ότι πρέπει να μεταφυτευθεί ο Μύθος στο εύφορο έδαφος τού ζωντανού νοήματος και αυτό στην εποχή μας βρίσκεται στα πεδία τής σκέψεως και της τεχνικής:

Η πιο προηγμένη μορφή σκέψεως στην Αμερική έχει να κάνει με τα θέματα της Ηθικής, του Προσώπου και της Ταυτότη­τας διότι ακριβώς η τεχνολογική κοινωνία τους τα θέτει με τρόπον οξύ. Ο τρόπος τους δεν έχει καμία σχέση με την ευρωπαϊκή ηθικολο­γία. 

Η επιστήμη θεωρεί ότι το μεγάλο εμπόδιο για τη βυζαντινή μετεξέ­λιξη ήταν ο θεοκρατικός χαρακτή­ρας της βασιλείας. Οι Βυζα­ντινοί στον αυτοκρατορισμό, ενώ η εποχή πού τότε έπλαθε τον νέο, ατομικότερο άνθρωπο, χρειαζόταν μικρές πολιτειακές ενότητες, κάτι αντίστοιχο με τις πολιτείες της Ιταλίας, όπου υπήρχε μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στα συλ­λογικά όργανα και επομένως απε­λευθέρωση κοινωνικών δυνάμεων.

Το πρόσωπο είναι "σχέση"; 
Ο Ράμφος λέει ότι το πρόσωπο δεν είναι σχέση. Για να διαμορφώσεις σχέση πρέπει να είσαι κάτι. Η Καντιανή ιδέα του προσώπου που είναι σχέση ευθύνης με τους γύρω του καταδικάζει τον άνθρωπο σε περιορισμένη εσωτερικότητα. Αντίθετα το πρόταγμα της Αγάπης που υπερέχει της καντιανής εντολής προϋποθέτει ένα πυρήνα ανθρώπου με ανεπτυγμένη εσωτερικότητα και δημιουργικότητα, όπου υπερέχει της ευθύνης το βαθύ εσω­τερικό αίσθημα.


Περί πτώσεως του σύγχρονου μοναχισμού και Ρωσικής vs. Ελληνικής Ορθοδοξίας
Οι διαφορές Ρωσίας-Ελλάδας όσον αφορά την επιρροή που άσκησε πάνω τους η Ορθοδοξία είναι μεγάλες και οφείλονται στο πολύ διαφορετικό μέγεθος των χωρών. Οι Ρώσοι έπαιρναν την ταυτότητα τους από το μέγεθος και το άνοιγμα τους στον κόσμο ενώ οι Έλληνες μέσα στην τουρκοκρατία ανέπτυξαν μια αμυντική χρήση της Ορθοδοξίας που αφαίρεσε την δυναμική σχέση με την παράδοση και κατέληξε στην απλή προσκόλληση στον τύπο. Την εικοσαετία 1970-1990 υπήρξε μια  προσπάθεια για επανανακάλυψη της Ορθόδοξης παράδοσης η οποία εν μέρει πέτυχε, πλην όμως δεν κατάφερε να αποκαταστήσει την δυναμική σχέση. Αυτό φάνηκε από την στροφή του Αγίου Όρους στην κοσμικότητα της επιχειρηματικότητας, των ΕΣΠΑ και των οικονομικών σκανδάλων.

Εν τέλει, για να προχωρήσει η Ελλάδα μπροστά πρέπει να λύσει τα άλυτα ζητήματα της εξατομίκευσης και του στατικού, εσχατολογικού βιώματος του χρόνου που τον καταδικάζει στην αδράνεια.

Αντικουλτούρα

Η κουλτούρα που δεν παράγει νέα προτάγματα αλλά μόνο αντιπαρατίθεται σε αντίπαλα προτάγματα.

Γλώσσα, Διαίρεση και Βία

Κι εδώ οι σκέψεις προέρχονται από το Ζιζεκικό κλασσικό: The Antinomies of Tolerant Reason

Η κεντρική ιδέα είναι ότι η γλώσσα δεν ενώνει αλλά χωρίζει. Και μας χαρίζει τον ρατσισμό κι έξτρα βία όταν τα υποκείμενα έρχονται κοντά, ενώ μας αφήνει στην αποξένωση, ατομικότητα και ησυχία όταν τα υποκείμενα απέχουν μεταξύ τους.

Πως συμβαίνει αυτό; Όπως εγώ καταλαβαίνω τον Hegel, στην γλώσσα υπάρχει μια εγγενής βία που συνίσταται στην αφαίρεση των περισσοτέρων διαστάσεων των αντικειμένων και στην επικέντρωση σε μια, αυτή που δίνει και το όνομα στο αντικείμενο. Φυσικά αυτή η διεργασία που διασπά την οργανική ενότητα των μερών του αντικειμένου αποτελεί μια μουμιοποίηση του, και πλέον το αντικείμενο αντικαθίσταται από ένα σύμβολο (Signifier), μέσα σε ένα πεδίο νοήματος που μπορεί να είναι και τελείως αποξενωμένο από το σύνολο νόημα του αρχικού αντικειμένου.

Αυτή είναι και η φιλοσοφική πηγή του ρατσισμού. Τα πράγματα δηλαδή είναι αυτά που είναι και όλα συμμετέχουν σε ένα ευρύτερο Όλον, αλλά μόλις αρχίσει η γλώσσα να τα ονομάζει, αυτομάτως τα χωρίζει γιατί ακριβώς τα ονόματα κωδικοποιούν τα αντικείμενα με βάση συχνά αδιάφορες πλην όμως χτυπητές συνιστώσες τους: το χρώμα για παράδειγμα. Έτσι από εκεί που είχαμε δυο θηλαστικά, αξεχώριστα κατά 99.9%, τώρα ξεχωρίζουμε έναν μαύρο και έναν λευκό. Και άρα ανοίγει η δυνατότητα για να τους συμπεριφερθούμε διαφορετικά.

Και αφού αρχίσουμε να τους συμπεριφερόμαστε διαφορετικά, ο τεχνητός γλωσσικός διαχωρισμός έχει αρχίσει να παράγει πραγματικότητα, η οποία σπρώχνει ακόμα περισσότερο τη γλώσσα προς την κατεύθυνση των διαχωρισμών (αράπης-nigger), ώσπου σύντομα τα υποκείμενα μεταμορφώνονται σε αντικείμενα-θύματα που πάνω τους επενεργεί η παντοδύναμη γλωσσική βία.

Σχετικά με τη βία: Ισχύει τόσο για αντικείμενα όσο και για υποκείμενα ότι οι μεγάλες περιεκτικότητες σε περιορισμένο χώρο δημιουργούν βίαιες αντιδράσεις. Μοιάζει κάποιου είδους υπερβατικώς κληρονομημένης ιδιότητας, από τους πυρήνες του ατόμων που μας συνιστούν (κυριολεκτικά μιλώντας). Εδώ ο ρόλος της γλώσσας (και με την έννοια του Λόγου) λειτουργεί εμπρηστικά: Για την κάθε πλευρά, ο Άλλος συμπυκνώνεται στην φασματική συνιστώσα του στερεοτύπου του που κυκλοφορεί στο αντίπαλο στρατόπεδο, με αποτέλεσμα να μην εκλαμβάνεται σαν μια αυτόνομη οντότητα αλλά σαν ενσάρκωση, ενέργημα του στερεοτύπου.

Επειδή όπως είπαμε παραπάνω η συμβολοποίηση μπορεί αρχικά να λειτουργεί στο ιδεατό επίπεδο αλλά κατόπιν αρχίζει και δημιουργεί πραγματικότητα, στο άκρο αυτού του φαύλου κύκλου τα συμβολοποιημένα υποκείμενα δεν μπορούν καν να αντιληφθούν τους εαυτούς τους έξω από το στερεότυπο τους (αφού μεγάλο μέρος της ενέργειάς τους πρέπει να καταναλώνεται για να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα που δημιουργούν όσοι τους αντιλαμβάνονται με τον στερεοτυπικό τρόπο). Έτσι καθώς σταδιακά το στερεότυπο δημιουργεί όλο και περισσότερη πραγματικότητα, η μούμια μετά από πολλά χτυπήματα στο υποκείμενο το σκοτώνει και το αντικαθιστά...

Φυσικά τα παραπάνω δεν αφορούν μόνο σε δρώντα υποκείμενα. Ο Νίτσε έλεγε ότι δεν υπάρχουν γεγονότα παρά μόνο ερμηνείες. Και πως να μην είναι έτσι αφού ο καθένας έχει υποκαταστήσει αντικείμενα και υποκείμενα που συναπαρτίζουν κάθε γεγονός με τις βολικές για αυτόν και την κουλτούρα του φασματικές αφαιρέσεις, έτσι που διόλου τυχαίως, οι αλληλεπιδράσεις στα πλαίσια του γεγονότος οδηγούν σε μια απλή και βολική αφήγηση (που επιβεβαιώνει και τις αρχικές αφαιρέσεις). Γι' αυτό και όλοι οι ανόητοι είναι γεμάτοι βεβαιότητες - όλα τα γεγονότα μοιάζει να δικαιώνουν τα δόγματά τους· παίζουνε χωρίς αντίπαλο.

Σημείωση:
Ο παλιός Ράμφος (και ο καινούριος;) θα έλεγε ότι τα παραπάνω αφορούν στις δυτικές εννοιολογικές γλώσσες της στατικότητας, της ατομικότητας (και άρα των διαχωρισμών) και των παγιωμένων εννοιών. Στα αρχαία αντιθέτως όπου κεντρικός χαρακτήρας της γλώσσας ήταν η προσωδία, η γλώσσα δηλαδή ήταν τραγούδι που έβγαινε από τα στόματα όλων και αποτελούσε ψυχικό δεσμό, ενώ οι λέξεις ήταν σύμβολα: κουβαλούσαν πάνω τους το βαρύ φορτίο όλης της ιστορίας και των ψυχικών δεσμών αντί να σημαίνουν κάποιο σημαινόμενο. Και πάλι όμως αυτή η σκοπιά πως εφαρμόζεται πάνω στην πολυπολιτισμικότητα όπου κοινή ιστορία και κοινός ψυχικός δεσμός δεν προϋπάρχει;

Ο πόλεμος της μαντίλας - The Antinomies of Tolerant Reason (Zizek))

Όπως λέει και ο παλιός Ράμφος η δυτική κουλτούρα προάγει την εξατομίκευση και δεν μπορεί να συστήσει κοινωνία ενιαίου ψυχικού δεσμού

(για αυτό και στην γλώσσα τους δεν υπάρχει τονισμός που να δίνει προσωδιακή υφή στο λόγο, σε αντίθεση με τα αρχαία ελληνικά - η προσωδία, το τραγούδι δηλαδή, είναι ενέργημα κοινού ψυχικού βίου, ενώ ο μονότονος λόγος είναι ο λόγος του εξατομικευμένου ορθολογισμού. Και επίσης στις δυτικές γλώσσες υπάρχει (αποκρυσταλλωμένη, στατική, εννοιακή) ουσιαστικότητα (Λόγος, Γνώση κτλ) ενώ στα αρχαία υπάρχει ρηματικότητα (Λέγειν, Ιδείν, κτλ) που είναι ενέργημα κοινής ψυχής και δράσης)

Ο ενιαίος ψυχικός δεσμός προϋποθέτει, λέω, κοινά βιώματα, στενή σχέση με την Παράδοση και εν τέλει σφιχτή κοινότητα. Τα νέα ήθη δεν είναι ευπρόσδεκτα και το διαφορετικό πολεμιέται γιατί παραφωνεί μέσα στην κοινή προσωδία.

Στην Δύση, η ανεκτικότητα στο διαφορετικό είναι πολύ υψηλή γιατί η κοινωνία απαρτίζεται από υποκειμενικότητες χαλαρά συνδεδεμένες, και άρα αρκετό ενδιάμεσο χώρο για να χωρέσει το διαφορετικό, όχι με αγκάλιασμα αλλά με αδιαφορία, δηλαδή γκετοποίηση.

Το αγκάλιασμα του διαφορετικού όπως το καταλαβαίνω εγώ φιλοσοφικά (και όχι ως ο εαυτός μου - ως θεωρία δηλαδή και όχι ως βίωμα) είναι η προσπάθεια να συστήσει κάποιος ταυτότητα δια του ουμανισμού, όπως ίδια προσπάθεια σύστασης ταυτότητας είναι και ο πόλεμος του διαφορετικού (π.χ. ρατσιστές).

Ο Ζίζεκ λέει ότι ο true fundamentalist αντιμετωπίζει το διαφορετικό με ένα εύρος αντιδράσεων, από αδιαφορία μέχρι συγκατάβαση. Εδώ έχω μια ένσταση: Ο really true fundamentalist μάλλον εξ' ορισμού διεκδικεί για την κοσμοθεωρία του την κατοχή της Απόλυτης Αλήθειας, πράγμα που σημαίνει ότι η εσωτερική τάξη των πραγμάτων της διαταράσσεται σφόδρα από την ύπαρξη των απίστων. Δεν χρειάζεται οι 'άπιστοι' να κάνουν κάτι (που θα κάνουν), αλλά αρκεί η ύπαρξη τους για την διαταραχή. Σαν να έχεις σιγουρέψει από διάφορα δευτερογενή στοιχεία ότι στο δίπλα σπίτι η γυναίκα κακοποιεί τον άντρα της. Φωνές και τσακωμοί μπορεί να μην ακούγονται αλλά είσαι σίγουρος για το τι συμβαίνει. Μπορείς ποτέ να ησυχάσεις; Η σκέψη σε τρελαίνει.

Ο David Hume, πιστός, έλεγε ότι μια ηθική πράξη αποτελεί εξ' ορισμού και την επιβράβευσή της. Ο μόνος τρόπος να δείξει κανείς πραγματικό σεβασμό στο Θεό είναι να δρα ηθικά, αγνοώντας την ύπαρξη του Θεού. Μήπως θα έπρεπε η Ευρώπη να ξαναθυμηθεί την αθεϊστική κουλτούρα της;

Ποια είναι η απάντηση στο πρόβλημα του που να βρούμε την ισορροπία μεταξύ του σεβασμού στα πιστεύω του άλλου και στην ελευθερία της έκφρασης; Ο Ζίζεκ λέει ότι δεν χρειάζεται να απαντήσουμε σε αυτό (που δεν μπορούμε άλλωστε) αλλά να κηρύξουμε το πρόβλημα λάθος και να πούμε ότι πραγματικά εννοούμενος σεβασμός στον άλλο δεν είναι να τον πατρονάρουμε σαν να είναι ανήλικο και για να μην χαλάσουμε την εικόνα του για τον κόσμο, αλλά να υποβάλλουμε τα πιστεύω του σε καλόπιστη κριτική ανάλυση.

Αυτή βέβαια πιστεύω ότι είναι μια τελείως δυτική διαλεκτική με το πρόβλημα που εν τέλει καταλήγει στην ελευθερία της έκφρασης ως ανώτατη αξία. Αν κάποιος δεν θέλει να υποκύψει στην αντιδεξιά υποκρισία (aka αριστερίστικη αντικουλτούρα), θα πρέπει να παραδεχτεί ότι εφ' όσον κάποιος επιλέγει να ζήσει σε ένα άλλο τόπο με άλλη κουλτούρα και κοσμοθεωρία, θα πρέπει να δεχτεί ότι οι γηγενείς δεν έχουν καμιά υποχρέωση να αλλάξουν την κουλτούρα τους για να σεβαστούν την κουλτούρα του νεοφερμένου.

H παγκοσμιοποίηση φέρνει κοντά (κυριολεκτικά μιλώντας) τους λαούς αλλά ενώ ένας Πλάτωνας θα χαιρόταν γιατί όταν οι διαφορετικοί άνθρωποι έρχονται κοντά ανακαλύπτουν αυτά που τους συνέχουν και εν τέλει δημιουργείται στη συνείδησή τους η απόλυτη συνέχουσα συνιστώσα, ο Άνθρωπος, ενώ πιο προσγειωμένοι θα φοβούνταν για εξάρσεις βίας καθώς περισσότερη επικοινωνία σημαίνει καταρχάς περισσότερες συγκρούσεις.

Κι αυτό γιατί ο Άλλος βιώνεται συνήθως (όπως λέει και ο Φρόιντ) σαν ένα Αντικείμενο, ένας τραυματικός εισβολέας, κάποιος του οποίου ο διαφορετικός τρόπος ζωής (ή η Απόλαυση όπως ενσαρκώνεται στις συμπεριφορές του) μας μπερδεύει, μας ανακατώνει και τελικά μας ενοχλεί. Οπότε και όταν θα έρθει πολύ κοντά σχεδόν σίγουρα θα πυροδοτηθούν βίαιες αντιδράσεις.

Το δυτικό μοντέλο που έχει κατηγορηθεί για αποξένωση είναι από αυτή τη σκοπιά (δεχόμενοι την φροϊδική αφήγηση) το πιο λειτουργικό: Έχει ένα κώδικα διακριτικότητας κατά τον οποίο δεν επιτρέπεται να πας πολύ κοντά στον άλλο (με όλες τις έννοιες), έτσι ώστε η 'αλληλοκατανόηση' αντικαθίσταται από το 'να μην μπλέκεται ο ένας στα πόδια του άλλου', ή 'από μακριά και αγαπημένοι'.

Σχετιζόμενο άμεσα με τα παραπάνω είναι και το επόμενο post περί Γλώσσας, Διαίρεσης και Βίας.

Η πρώτη ύλη του φασισμού

Ο στενόμυαλος, ρηχόκαρδος και σχολαστικός ανθρωπάκος.

Όνειρα και Φαντασίωση

Σκέψεις και συνοψίσεις πάνω σε συνέντευξη Ράμφου στον Λάλα.

Στην αντικουλτούρα που διαμορφώθηκε μεταπολιτευτικά η επιδίωξη ήταν η ανάδειξη των λαϊκών στρωμάτων και η συμμετοχή τους στην ευδαιμονία, στην απόλαυση, ή αλλιώς όλα για όλους. Αυτό μόνο δια του διαρκούς δανεισμού έγινε δυνατόν.

Το όνειρο αναφέρεται σε ένα μέλλοντα χρόνο, αποτελεί μια επιδίωξη. Η φαντασίωση αντίθετα έχει για κύριο χαρακτηριστικό την αμεσότητα, χωρικά και χρονικά και καταργεί το μέλλον αφού εστιάζεται στο ευδαιμονικό παρόν.

Όταν το όνειρο γίνεται πραγματικότητα, τη θέση του ονείρου την παίρνει η φαντασίωση. Και τότε την πραγματικότητα την καταλαμβάνει το χάος και ο παραλογισμός γιατί το μέλλον έχει διαγραφεί και το παρόν δεν έχει προς τα που να πορευτεί. Το μέλλον απαιτεί την λογική, αφού την χρειάζεται για τον σχεδιασμό του, ενώ το παρόν (και ειδικώς το ευδαιμονικό) δεν την έχει ανάγκη αφού τα έχει όλα.

Στον ελληνικό χώρο που 40 χρόνια λειτούργησε αυτό το μοντέλο, το χάος αυτό κρυσταλλώθηκε στον αρνητισμό, στην επίδειξη, στις μανιχαϊστικές πολώσεις - όλα ενδείξεις ανάγκης για διαφοροποίηση και όχι κατανόηση και συναίνεση που είναι οι καθοριστικοί παράγοντες για σύνθεση και δημιουργία μέλλοντος χρόνου.

Μέσα στο Ελληνικό πρόβλημα, όπου μπερδεύουμε τις επιθυμίες με την πραγματικότητα, μπερδεύουμε και την πραγματικότητα με τις ιδέες. Οι ιδεολογίες δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μετατροπή των φαντασιώσεων σε λογική, δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα.

Οι καντιανές αντινομίες του καθαρού Λόγου

Λέει ο Καντ ότι ο ορθολογισμός αναπόφευκτα πέφτει σε αντιφάσεις όταν επιχειρεί να μιλήσει για πράγματα που ξεφεύγουν από τις παγιωμένες μας αντιλήψεις και εμπειρίες. Τέτοια πράγματα θα μπορούσαν να είναι ερωτήσεις όπως αν έχει το σύμπαν αρχή, χωρικό όριο, αρχικό αίτιο ή αν είναι άπειρο. Επίσης, λέω εγώ πονηρά ότι εύκολα παραγόμενη αντίφαση είναι αν επιχειρήσει ο ορθολογισμός να στηρίξει τον εαυτό του. Δεν μπορεί! (βλ. θεώρημα μη πληρότητας του Goedel)

Αν κάποια στιγμή ανακαλύψω αν ο Καντ είχε και αυτός προσεγγίσει μια ανυπόθετη αρχή σε στυλ Πλάτωνα, ένα ελάχιστο χαραμάδι μεταφυσικής για να νομιμοποιήσει τον ορθό λόγο, θα σας το πω.

Η θρησκεία είναι το αποτέλεσμα της ανθρώπινης περιέργειας που έλκεται από το μυστηριακό και το μεταφυσικό, με αποτέλεσμα το μικρό απαραίτητο χαραμάδι μεταφυσικής να το θέσουν στο κέντρο της ουσίας και να χτίσουν πάνω Θεούς και Δαίμονες.

Συστατικές Φαντασιώσεις

Όποιος συστήνει την ταυτότητά του δια άλλων πραγμάτων, είναι καταδικασμένος όταν αυτά λείπουν να τα φαντασιώνεται.

Οι συντηρητικοί βλέπουν παντού αλλαγές και τις πολεμούν. Οι αναρχικοί βλέπουν παντού εξουσία και την πολεμούν. Οι αντιρατσιστές βλέπουν παντού εκδηλώσεις ρατσισμού και τις πολεμούν. Οι ρατσιστές βλέπουν παντού ρατσισμό και τον πολεμούν.

Ο ανερμάτιστος ψυχισμός ζητά διαρκείς επιβεβαιώσεις της ταυτότητάς του μια και εντός του δεν υπάρχει νομιμοποιητική αρχή. Εν τέλει, η εφεύρεση του Θεού είναι η ακραία φιλοσοφική έκφανση αυτού του φαινομένου που ως τέτοια καταδεικνύει κυρίως το ανερμάτιστον του συλλογικού ψυχισμού.

Διαφημίσεις του παλιού καλού καιρού

http://www.lifo.gr/team/omorfia/30944

Πολιτική ορθότης = ηθικός κυνισμός. Από την εποχή αυτών των διαφημίσεων δεν έχει αλλάξει τίποτα, παρά μόνο το δικαίωμα των θιγομένων να διαμαρτύρονται, μια και πλέον οι τύποι τηρούνται μέχρι κεραίας. Οι μαύροι κέρδισαν το δικαίωμα, στις φυλακές που τους χώνουν για πλάκα, να μην τους αποκαλούν niggers.

Συνέντευξη Ράμφου στον Μαλλούχο: Το Ελληνικό πρόβλημα - σημειώσεις

δείτε την εδώ: Συνέντευξη Ράμφου στον Μαλλούχο

Υπερσύνοψις: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι η Ορθοδοξία.

Τι πιστεύεται ευρέως: Το Ελληνικό πρόβλημα είναι τα 400 χρόνια τουρκοκρατίας.
Ένδειξη περί του αντιθέτου: Οι Επτανήσιοι που δεν είχαν τουρκοκρατία, είναι ίδιοι με τους υπόλοιπους.

Η νόσος πρέπει να ψαχτεί στην κατεύθυνση των θρησκευτικών δογμάτων

Νοοτροπία είναι η εικόνα που έχουμε για εμάς. Δεν είναι η εκδήλωσή της ως ανυπόφορη η απορριπτέα συμπεριφορά. Οι νοοτροπίες είναι σκληρές σαν τον γρανίτη.

Για παράδειγμα, το να πετάει σκουπίδια κάποιος κάτω, ενώ το διαμέρισμά του το έχει πεντακάθαρο, δεν είναι μόνο κακοήθεια, αλλά υποδηλώνει διαφορετική σχέση του υποκειμένου με τον ιδιωτικό και διαφορετική με τον δημόσιο χώρο.

Στην Ελλάδα υπάρχει κουλτούρα οικογενειακού τύπου που εχθρεύεται το δημόσιο.

Το 1453 επιλέξαμε τους Τούρκους (δηλαδή την Ανατολή). "Καλύτερα τουρκικό φακιόλι, παρά παπική τιάρα" (λόγω σχίσματος κυρίως)

Το χαρακτηριστικό στοιχείο διαμορφώσεως του ελληνικού ψυχισμού είναι η Ορθοδοξία. Στο πλαίσιο δε των ασυνείδητων εικόνων, αυτό το δόγμα είναι απόλυτα ενεργό ανεξαρτήτως αν κάποιος το αντιλαμβάνεται ή όχι. Μπορεί δηλαδή να δηλώνει και άθεος, αλλά το δόγμα τον έχει διηθήσει συμπεριφορικά.

Άρα πιθανόν ο Ράμφος να εννοεί ότι η Ελλάδα δεν πέρασε διαφωτισμό και αναγέννηση λόγω Ορθοδοξίας και όχι λόγω Τουρκοκρατίας.

Στον τομέα της μουσικής, το ρεμπέτικο είναι πολύ χαρακτηριστικό της ορθόδοξης κοσμοθεωρίας. Ο "ψεύτης ντουνιάς", ο καημός και η αυτολύπηση είναι το Μέλλον που έχει εκφυλιστεί σε απλή αναμονή για το αύριο, ένα αύριο στο οποίο το υποκείμενο δεν συμμετέχει (οπότε και νιώθει προδομένο) και το οποίο αναμένεται μοιρολατρικά και θα παρέλθει απόντος του υποκειμένου, χωρίς καμιά πιθανότητα να αφυπνίσει δημιουργικές δυνάμεις.  Η κοσμοθεωρία αυτή χαρακτηρίζεται (και ορίζεται) από την βαθιά νοσταλγία και δέσμευση στο παρελθόν.

Το μπαξίσι, το λάδωμα και τα ρουσφέτια, έλκουν από εκεί την καταγωγή τους γιατί στην Ορθοδοξία, η επικοινωνία με τον Θεό γίνεται με την μεσολάβηση του αγίου. Στην αποφατική θεολογία η μη-προσιτότητα του Θεού, της Αρχής δηλαδή, δημιουργεί αναπόφευκτα τον ζωτικό χώρο για να αναπτυχθούν μεσολαβητές παντός είδους.

Ιστορικότητα: η έννοια ότι ο χρόνος διαμορφώνει την αιωνιότητα. Ο Δυτικός κόσμος ανακάλυψε την ιστορικότητα, ενώ η ανατολή έμεινε στην ιδέα της κλειστής και καθορισμένης αιωνιότητας που το τέλος της είναι προδιαγεγραμμένο στην Δευτέρα Παρουσία. Αυτή η ανατολική αφήγηση υποχρεώνει σε μια στρεβλή σχέση του ανθρώπου με το παρόν και το μέλλον του.

Ο τύπος της χρονικότητας (κατά τα παραπάνω) μας αναγκάζει ανεπίγνωστα να πάρουμε αποφάσεις που καθορίζουν την θέση μας στη ζωή. Αν πχ. πιστεύεις/βιώνεις (συνειδητά ή όχι) ότι ο χρόνος παράγει αιωνιότητα ή αλλιώς ότι ο χρόνος παράγει χρόνο, ή αλλιώς ότι δημιουργώντας παράγουμε χρόνο, νέες μορφές χρόνου προκειμένου να προλάβουμε να χτίσουμε την αιωνιότητα. Αν η αντίληψη για την αιωνιότητα είναι ότι αυτή είναι ένας κλειστός χρόνος και η οποία περιλαμβάνει την χρονικότητα, τότε είναι αναπόφευκτη η αποζήτηση της διαρκούς αναβολής. Και αυτή επιτυγχάνεται δια της απραξίας και της συντήρησης.

Προσωπική εικασία επί της ένστασης του κατά πόσο διηθεί το δόγμα την συμπεριφορά ενός σημερινού τυπικού ανθρώπου που ουδεμία σχέση έχει με την θρησκευτικότητα: Πιθανότατα αυτά τα δόγματα να διαπότισαν τα συμπεριφορικά πρότυπα όταν η θρησκευτικότητα υπήρξε στο απόγειό της (Βυζάντιο) και έκτοτε αναπαράγονται, ενίοτε δε με χαρακτηριστικά δηλωτικές επιλογές όπως της επιλογής της Τουρκοκρατίας αντί για την 'παπική τιάρα'. Αυτές οι επιλογές ασκούμενες προς την κατεύθυνση της διατήρησης της εκλεκτικής ψυχικής συγγένειας βοηθούν στην συντήρησή και διαιώνισή της. Έτσι, εκατοντάδες χρόνια μετά, έχουμε μεν ψιλοξεφύγει από την φανατική θρησκοληψία, αλλά δεν έχουμε απελευθερωθεί κιόλας από τα αυτοαναπαραγόμενα συμπεριφορικά κατάλοιπα ενός δόγματος που διεκδίκησε την Απόλυτη Αλήθεια και παρέμεινε 8 αιώνες στατικό.

Το καφενείο και η γραφειοκρατία είναι διαφορετικές όψεις της ορθόδοξα αναβλύζουσας αναβλητικότητας.  Η αναβολή και η αργία είναι η αναβολή του τέλους.

Η καθημερινή έκφραση 'πως τα πας;' , 'πως τα περνάς;' δείχνει χαρακτηριστικά την παθητική βίωση του χρόνου.

Η μεταπολίτευση ήταν η συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα. Το τέλος της μεταπολίτευσης θα είναι οι μεγάλες συναινέσεις· η οριστική συμφιλίωση με τον άλλον.

Τραγική στιγμή που κατέδειξε την μεταπολίτευση ως συνέχιση του εμφυλίου με ειρηνικά μέσα ήταν το κάψιμο των φακέλων της ασφάλειας. Αυτοί ήταν κομμάτι της ιστορίας και η επιλογή του καψίματος ήταν ενδεικτική της μη-διάθεσης για συναίνεση, αλλά για λήθη. Και το σύνθημα 'ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά', δείχνει ακριβώς την διάθεση για μετεμφυλιακό ρεβανσισμό, άρα ουσιωδώς συνέχιση του εμφυλίου.

Η εκλογή Σαμαρά αποτέλεσε ήττα του Κωνσταντίνου Καραμανλή του παλιού γιατί επανέφερε την ταυτότητα της ΝΔ στην δεξιά (πατρίς-θρησκεία-οικογένεια), ενώ ο Καραμανλής (ο παλιός λέμε) είχε αγωνιστεί για να την τοποθετήσει κεντροδεξιά (Ευρωπαϊκή προοπτική). Το τρίπτυχο είναι στο βάθος αντευρωπαϊκό γιατί είναι εθνικό. Είναι των στενών ενοτήτων και των περιορισμένων μορφών ταυτότητος και συνοχής. Διαχωρίζει αντί να ενώνει.

Ο Γάλλος πχ μπορεί να είναι εθνικιστής με πολύ ευρύτερο τρόπο από ό,τι ο Έλληνας. Έχει ένα Ντεκάρτ πίσω του να τον συνέχει με όλον τον πλανήτη λέγοντας 'σκέπτομαι άρα υπάρχω', ενώ ο Έλληνας έχει αντιθέτως έχει στην κουλτούρα την έχθρα προς το δημόσιο (το 'συνέχον'), την προάσπιση συμφερόντων σε στενούς κύκλους (οικογένεια, πίστη). Γι' αυτό το τρίπτυχο είναι αντιευρωπαϊκό ως εθνικό, ενώ πχ ο Γάλλος μπορεί πολύ πιο άνετα να είναι και εθνικιστής και ευρωπαϊστής.

Πρέπει να παντρευτεί το αίσθημα με τα πράγματα: Έχουμε εγκλωβιστεί σε μια παραδομένη τάξη πραγμάτων (κατά τις δογματικές επιταγές) στατικού χρόνου και πρέπει να την παντρέψουμε με την διαίσθησή μας για να ξεφύγουμε μπρος. Βλέπε και σημειώσεις για Πλάτωνα.

Αξιοπρέπεια για τη μάζα και ευκαιρίες για τους νέους. Πάνω σε αυτή την κατεύθυνση πρέπει να χαραχτούν οι συναινέσεις.

 Καθημερινότητα δεν είναι τίποτα άλλο από την νομιμοποίηση της ζωής του αισθήματος μέσα στον κοινωνικό χώρο. Αυτό είχε τα τελευταία χρόνια αποσιωπηθεί και μετρούσαν μόνο "αντικειμενικοί" δείκτες.

Η Ελλάδα πιθανόν να είναι η πρώτη ανατολική χώρα που ασυνείδητα επιχειρεί (ή και σπρώχνεται συγκυριακά να πούμε καλύτερα) να γίνει δυτική.  

Η απόγνωση του Κωνσταντίνου Καραμανλή να μας βάλει στην Ευρώπη ήταν γιατί δεν έβλεπε διέξοδο στο ελληνικό πρόβλημα. Διαισθανόταν ότι μάλλον η είσοδος στην Ευρώπη ήταν ο μόνος τρόπος να επιταχυνθούν οι ψυχικές εξελίξεις στο συλλογικό μας.

Στις διακρατικές σχέσεις όπου πρέπει να ζητάς, εμείς δεν ζητάμε. Είμαστε ματαιόδοξοι.
Στις διακρατικές σχέσεις έχει μεγάλη σημασία η ειλικρίνεια και η σαφήνεια.
Η ειλικρίνεια είναι μια αγαθής μορφής ταπείνωση.

Η σχέση με τον εαυτό μας είναι υπο-εκδοχή της σχέσης μας με το Θείο.

Η Ελλάδα πνευματικά και ψυχολογικά δεν είναι πολύ Ευρώπη, αλλά δυναμικά είναι έντονα. Εξ' ου και η φιλοδοξία να στέλνουν τα παιδιά να σπουδάσουν "εις τας Ευρώπας" και όχι ανατολικά. Η φιλοδοξία είναι το πάντρεμα της ματαιοδοξίας με την διαίσθηση του που πάνε τα πράγματα.

Όντας μια κουλτούρα πίστεως απαγορέψαμε την αμφιβολία επί αιώνες. Για να ανατραπεί αυτό, πρέπει μεταξύ άλλων να περάσουμε μέσα από διάλογο με τα μεγάλα έργα φιλοσόφων της Δύσης (πχ. Νίτσε). Είμαστε μια κουλτούρα απαντήσεων. Πρέπει να μάθουμε να γίνουμε μια κουλτούρα ερωτημάτων. Τον 12-13 αιώνα επεκράτησαν μορφές και τύποι αντιλήψεων που ουσιαστικά απαγόρεψαν το ερώτημα. Γιατί; Γιατί το ερώτημα είναι ανθρώπινο, ενώ μας ενδιέφερε η αλήθεια του Θεού.

Στην Ελλάδα υπάρχει αναμφισβήτητα ένα τεράστιο ανθρώπινο δυναμικό που μηδενίζεται καθώς περνάει από τις προβληματικές δομές της παιδείας. Αυτό ακριβώς είναι η μεγάλη σπατάλη και το μεγάλο πρόβλημα της παιδείας μας. Πρέπει να επικεντρωθούμε σε επιστήμη-έρευνα. Από εκεί και πέρα θα αρχίσει ο εξευρωπαϊσμός της Ελλάδας. Εξευρωπαϊσμός δεν είναι τίποτα άλλο παρά η αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού· ένας ουμανισμός που ενσωματώνει όλα τα πνευματικά στοιχεία (της πίστεως, της κουλτούρας πχ) και προχωράει χαράζοντας τον δρόμο του.


Επίσης πολύ μεγάλης σημασίας είναι ο χωρισμός εκκλησίας-κράτους. Το δόγμα δεν θα αλλάξει, οπότε αν είναι να πάμε μπροστά πρέπει να ξεφύγουμε από την συμπλοκή των δομών του κράτους που πρέπει να συμπλεύσει με ένα χρόνο - δημιουργό αιωνιότητας από την εκκλησία που εκ δόγματος θα συνεχίσει να μας προτείνει ένα κλειστό χρόνο.

Ο χωρισμός θα ωφελήσει και την εκκλησία η οποία μπορεί να αρχίσει σιγά-σιγά να ζει, αλλιώς απλώς θα επιβιώνει. Δεν υπάρχει χειρότερη μορφή κολάσεως από την επιβίωση.

Η παλιά κουλτούρα (το ζήτημα του ανθρωπισμού παίχτηκε και χάθηκε τον 13-14 αιώνα στο βυζάντιο) μας έκανε να απεμπολήσουμε την εμπιστοσύνη στον άνθρωπο και εκμηδένισε τον άνθρωπο ως καθαυτή αξία. Αυτήν πρέπει να αποκαταστήσουμε.