περί χλιδής

Είναι χλιδή η συμβολική αναπαράσταση της συμπυκνωμένης απόλαυσης.

Υπαρξισμός

σημειώσεις πάνω στο σαρτρικό 'Existentialism is a humanism'

Το αθεϊστικό δόγμα που λέει: Η ύπαρξη προηγείται της ουσίας.

Ο φιλοσοφικός αθεϊσμός του 18ου αιώνα (Ντιντερό, Βολταίρος, Κάντ) υπονοεί το αντίθετο: Κάθε συγκεκριμένος άνθρωπος είναι ενέργημα (instance) μιας ουσίας (ανθρώπινη φύση). Για την ακρίβεια δεν είναι ότι υπονοεί ακριβώς το αντίθετο, απλώς δεν έχει ολοκληρώσει το πέρασμα στον αθεϊσμό: αρνείται την ύπαρξη ενός Δημιουργού αλλά εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τον άνθρωπο σαν δημιούργημα. Και κάθε δημιούργημα προηγείται σαν σύλληψη και έπεται ως ενσάρκωση. Έτσι, στη φιλοσοφία αυτή, τόσο ο άνθρωπος των σπηλαίων όσο και ο μπουρζουάς μοιράζονται την ίδια ουσία και αποτελούν ενσάρκωση του Ανθρώπου.

Ο υπαρξιακός αθεϊσμός λέει ότι αν δεν υπάρχει δημιουργός, τότε τουλάχιστον ένας άνθρωπος υπήρξε πριν να υπάρξει Άνθρωπος. Αυτό ο Heidegger το λέει 'ανθρώπινη πραγματικότητα'. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι πρώτα ο άνθρωπος υπάρχει και μετά αντιλαμβάνεται τον εαυτό του και τον ορίζει.

Έτσι λοιπόν, το ζήτημα εδώ είναι:
  ανθρώπινη φύση (ουσία) vs. ανθρώπινη πραγματικότητα (ύπαρξη)

Ο άνθρωπος δεν είναι τίποτα παραπάνω από ό,τι κάνει ο ίδιος τον εαυτό του. Είναι ο άνθρωπος ως (δρων) υποκείμενο. Αυτό είναι το κεντρικό δόγμα του υπαρξισμού.

Κάθε άνθρωπος είναι λοιπόν μοναδικός κάτοχος του εαυτού του και φέρει την πλήρη ευθύνη για το ποιος έχει γίνει. Εδώ όμως βρίσκεται και μια βαθύτερη συνέπεια του υπαρξισμού: Με κάθε προσωπική επιλογή που κάνει ο καθένας για το ποιος θέλει να είναι, καταφάσκει υπέρ της μιας ή της άλλης αξίας. Στην πραγματικότητα, μέσω του παραδείγματος που δίνει, η επιλογή του καθενός είναι δεσμευτική για όλη την ανθρωπότητα (με την έννοια ότι την επηρεάζει έστω και λίγο). Αυτή την συνεκτική πτυχή της υποκειμενικότητας συχνά παραβλέπουν όσοι επιτίθενται στον υπαρξισμό απομειώνοντάς τον σε μια ατομιστική φιλοσοφία που δεν μπορεί να συστήσει κοινωνία.

Τρία κεντρικά σημεία του Υπαρξισμού

Αγωνία πριν την απόφαση, εγκατάλειψη αφού την κάνουμε μόνοι μας και απόγνωση για τις συνέπειες.

Α. Η αγωνία
Η αναγωγή της ευθύνης της προσωπικής επιλογής μας σε ευθύνη επιλογής για όλη την ανθρωπότητα γεμίζει τον άνθρωπο αγωνία.  Όσοι διατείνονται ότι οι επιλογές τους δεσμεύουν μόνο τους ίδιους απλώς εξαπατούν τον εαυτό τους, μεταμφιέζοντας/απωθώντας έτσι την αγωνία τους. Καλό και κακό δεν προϋπάρχει: Κάθε επιλογή μας ορίζει αναπόφευκτα αυτό που είναι καλό, και το ορίζει για όλους.

Β. Η εγκατάλειψη
Αν ο Θεός δεν υπάρχει τότε δεν υπάρχει και καμιά καθαυτή Αξία (a priori της ύπαρξης). Η γνωστή ρήση του Ντοστογιέφκσυ 'Αν δεν υπάρχει Θεός, τότε όλα επιτρέπονται' είναι βασική αξία του υπαρξισμού. Δεν προϋπάρχει τίποτα για να βασιστείς πάνω του. Ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να είναι ελεύθερος: Σε κάθε στιγμή χωρίς καμιά υποστήριξη, χωρίς καμιά βοήθεια είναι αναγκασμένος να εφευρίσκει και να ορίζει τον Άνθρωπο. Να δημιουργεί τις αξίες του και να δρα με αυτές. Ούτε καν το συναίσθημα δεν είναι δυνατόν να συμβουλευτούμε για να αποφασίσουμε δράση: Το συναίσθημα εντέλει τεκμαίρεται από τις δράσεις στις οποίες μας οδηγεί, άρα δεν μπορεί να χρησιμεύσει σαν οδηγός δράσης...

Γ. Η απόγνωση
Δράσε χωρίς ελπίδα. Μην ελπίζεις σε τίποτα πέρα από αυτό που ο ίδιος θα πράξεις. Είναι το Καζαντζακικό 'εσύ, μόνος σου θα σώσεις τον κόσμο. Αν δεν τον σώσεις εσύ, κανένας δεν θα τον σώσει'.

---

Ο άνθρωπος είναι το άθροισμα των πράξεών του. Η μοίρα του βρίσκεται εντός του.

Η μόνη Αλήθεια που υπάρχει είναι η αυτοσυνείδηση της ύπαρξης.

Αυτό που δεν εξηγεί κατά τη γνώμη μου επαρκώς είναι το πως με βάση το κεντρικό δόγμα 'Σκέφτομαι άρα υπάρχω' αναγνωρίζουμε τον Άλλον. Προσπερνάει τον Κάντ που δικαίως αναρωτιέται: εγώ σκέφτομαι· ο δίπλα πως ξέρω ότι σκέφτεται και δεν είναι ένα ενεργούμενο αυτόματο; Πιθανόν Σάρτρ και Κάντ είναι μη συγκρίσιμα μεγέθη. Ο Καντ ήταν γνωσιακός και ηθικός φιλόσοφος και γι' αυτό σκοτίστηκε αν οι θέσεις του συχνά αποτελούν μεταφυσικό μηδενισμό που καθηλώνει στην απραξία και την αγνωσία. Ο Σάρτρ από την άλλη είχε τον άνθρωπο στο επίκεντρο του προβληματισμού του και για να σχηματίσει μια φιλοσοφία που να τον εξυψώνει δικαιούται να παρακάμπτει μερικά άλυτα γνωσιοθεωρητικά αγκάθια...

Μπορεί όπως ειπώθηκε να μην υπάρχει μια παγκόσμια 'ανθρώπινη φύση' ή ουσία, όμως υπάρχει κάτι που είναι παγκόσμιο: η συνθήκη της ύπαρξης. Είναι όλοι οι περιορισμοί που ορίζουν την θέση κάθε ανθρώπου στο σύμπαν. Για παράδειγμα: Κάθε άνθρωπος που γεννήθηκε, θα δουλέψει στη γη και θα πεθάνει στη γη (αυτό πλέον δεν είναι τόσο σίγουρο, αλλά anyway). Και κάθε άνθρωπος θα πρέπει να τοποθετηθεί απέναντι σε αυτές τις συνθήκες με τις πράξεις του: Να τις αμβλύνει, να τις αρνηθεί ή να συμβιβαστεί με αυτές. Κάθε σκοπός των ανθρώπινων πράξεων τοποθετείται απέναντι σε αυτές ακριβώς τις συνθήκες και άρα κάθε σκοπός έχει παγκόσμια αξία.

Επίσης, ακριβώς επειδή κάθε σκοπός αποτελεί μια τοποθέτηση απέναντι στις παγκόσμιες συνθήκες της ύπαρξης, οι σκοποί μπορούν να γίνουν κατανοητοί από όλους τους ανθρώπους σε όλες τις εποχές, αν δοθούν οι απαραίτητες πληροφορίες (το context).

Εδώ μια πιθανή ένσταση είναι ότι αν οι σκοποί όπως ορίστηκαν εδώ εξαντλούνται στο να αναφέρονται στις συνθήκες της ύπαρξης, τότε πως μπορεί ο άνθρωπος να μη χάσει την πρόσβαση σε αγαθά που υπερβαίνουν τον υλικό κόσμο; Πως θα παραμείνει προσπελάσιμος ο κόσμος του πνεύματος και του Αγαθού;

Άλλη ένσταση που προκύπτει από τον ηθικό μηδενισμό του υπαρξισμού είναι ότι δεν μπορείς ποτέ να κρίνεις τις πράξεις κάποιου αφού δεν υπάρχει λόγος να προτιμήσεις τον ένα σκοπό από τον άλλο (δεν υπάρχει μια αναλλοίωτη αξία αναφοράς)

Υπαρξισμός και Ουμανισμός

Υπάρχουν δυο βασικές προσεγγίσεις του Ουμανισμού: Η μία λέει ότι ο άνθρωπος είναι η απόλυτη αξία και αποτελεί καθαυτό σκοπό. Ο Υπαρξισμός είναι τελείως αντίθετος με αυτή την προσέγγιση. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να αποτελεί σκοπό γιατί αυτό θα προϋπέθετε έναν ορισμένο εξ'αρχής Άνθρωπο προς τον οποίο να τείνουν οι προσπάθειες. Όμως ο Ανθρωπος ορίζεται κάθε στιγμή από τις πράξεις άρα δεν μπορεί να αποτελέσει σκοπό.

Σε αυτή την προσέγγιση του ουμανισμού είναι που θεωρείται ότι κάθε άνθρωπος ως ενσάρκωση του Ανθρώπου-σκοπού αποκτά αξία η οποία προέρχεται από την εξύψωση που προσφέρουν στον Άνθρωπο-σκοπό ορισμένοι πρωτοπόροι άνθρωποι. Δικαιούμαι κι εγώ λοιπόν που στη ζωή μου τίποτα δεν έχω προσπαθήσει και τίποτα δεν έχω καταφέρει, να αναφωνώ με δέος και (αυτο)θαυμασμό 'τί εκπληκτικό πλάσμα ο άνθρωπος!', επειδή κάποιοι χτίσαν τις πυραμίδες. Ο υπαρξισμός είναι τελείως αντίθετος με αυτή τη θεώρηση.

Ο υπαρξισμός συμπλέει με τη θεώρηση ότι ο άνθρωπος με την δυνατότητά του για αυθυπέρβαση δια της υποκειμενικότητάς του (ο άνθρωπος ως δρων), και με τις άπειρες μορφές που μπορούν να πάρουν αυτές οι υπερβάσεις (αφού δεν υπάρχει τίποτα προκαθορισμένο), βρίσκεται στο κέντρο του σύμπαντος. Δεν υπάρχει εξωτερικός νομοθέτης· μόνος του ο άνθρωπος πρέπει να θέσει τις αξίες του, να θεμελιώσει πάνω τους τις πράξεις του, να οδηγήσει τον εαυτό του στο μέλλον του. Αυτός είναι ο ανθρωπιστικός υπαρξισμός.

Ο Υπαρξισμός τελικά είναι η προσπάθεια να κατακτήσουμε όλα τα συμπεράσματα που απορρέουν από μια αθεϊστική θεώρηση. Ο Υπαρξισμός δεν ασχολείται καν με το αν υπάρχει Θεός ή όχι, αλλά δείχνει ότι ακόμα και αν υπήρχε, πάλι δεν θα άλλαζε τίποτα: κανένας δεν μπορεί να σώσει τον άνθρωπο από τον εαυτό του και την εγγενή ελευθερία του. Μόνο ο ίδιος.

Και λίγη ορολογία:

En-Soi: "In itself"- existence defined by the nature of the thing.
Pour-Soi: "For itself"- existence chosen by the thing.

Αντισημιτισμός και Αντισιωνισμός

από Τάκη Φωτόπουλο

Αντισημιτισμός:
...Η βιομηχανία αυτή έχει τεραστία επιτυχία στο να επιβάλλει αυτολογοκρισία σε πολλούς καλοπροαίρετους που θα ήθελαν να εναντιωθούν κατά της Σιωνιστικής εθνοκάθαρσης στην Παλαιστίνη. Το κύριο μέσο που χρησιμοποιείται για τον σκοπό αυτό είναι η άκρατη σύγχυση που εσκεμμένα δημιουργεί η Σιωνιστική προπαγάνδα όταν ταυτίζει τον αντισιωνισμο με τον αντισημιτισμό. Ο αντισημιτισμός, ο οποίος κατέληξε στην Ναζιστική κτηνωδία, δεν ήταν παρά η λογική κατάληξη πολλών εξοντωτικών διωγμών κατά των Εβραίων, από την μεσαιωνική Ισπανία μέχρι την Τσαρική Ρωσία κ.λπ., και είχε εντελώς διαφορετικά αίτια και διαφορετικό χαρακτήρα από τον αντισιωνισμο. Ο ιστορικός αυτός αντισημιτισμός ξεκινούσε είτε από ηλίθιους θρησκευτικούς λόγους και δεισιδαιμονίες είτε από το γεγονός ότι οι Εβραϊκές κοινότητες, σε αντίθεση με άλλες κοινότητες μεταναστών, δεν αφομοιωνόντουσαν ποτέ στις ευρύτερες εθνικές κοινότητες που τις φιλοξενούσαν αλλά διαφύλασσαν ως κόρη οφθαλμού την εθνικο-θρησκευτική τους ταυτότητα, με την αποθάρρυνση των μικτών γάμων, την καλλιέργεια του μύθου του περιουσίου λαού κ.λπ. Εάν σε αυτό προστεθεί ότι ένα τμήμα των Εβραϊκών αυτών κοινοτήτων συνήθως αποτελούσε και σημαντικό στοιχείο των ντόπιων ελίτ, τότε, μπορεί κανείς να εξηγήσει τον ιδιότυπο ρατσισμό που είχε δημιουργηθεί, κυρίως ανάμεσα ατά κατώτερα κοινωνικά στρώματα των χωρών που φιλοξενούσαν τις Εβραϊκές κοινότητες, δηλαδή τον αντισημιτισμό, που οδήγησε στα ιστορικά εγκλήματα κατά της Εβραϊκής φυλής.


Αντισιωνισμός:
Όμως οι δέκτες αυτού του αντισημιτισμού ήταν μόνο θύματα και ποτέ δεν επιδίωκαν την υπονόμευση (αν όχι τον εξανδραποδισμό) άλλων πολιτιστικών ταυτοτήτων. Ακόμη μάλιστα και όταν ήταν θύτες, λόγω της κοινωνικο-οικονομικής θέσης τους στη κοινωνία, ούτε τα κίνητρα τους ήταν ρατσιστικά ούτε οι μέθοδοι που χρησιμοποιούσαν εναντίον των θυμάτων τους ήταν η ωμή βία. Αντίθετα, ο αντισιωνισμος δεν στρέφεται ποτέ αδιακρίτως κατά των Εβραίων πολιτών αλλά συγκεκριμένα εναντίον των Σιωνιστών που εκμεταλλεύθηκαν το ναζιστικό έγκλημα (και ακόμη το εκμεταλλεύονται, όπως έδειξαν πρόσφατα στελέχη της Εβραϊκής αντισιωνιστικης Αριστεράς) και την παγκόσμια συμπάθεια που δημιουργήθηκε για τον Εβραϊκό λαό, ώστε να στήσουν, μέσω μιας ρατσιστικής εθνοκάθαρσης, ένα «καθαρό» Εβραϊκό κράτος σε βάρος των λαών που ζούσαν στα χώματα της Παλαιστίνης από αιώνες. Ο αντισιωνισμός δηλαδή στρέφεται όχι εναντίον θυμάτων αλλά εναντίον φρικτών θυτών που όλα αυτά τα χρόνια επιδιώκουν, με την αποφασιστική βοήθεια αυτών που ελέγχουν την οικονομία της αγοράς (που για τους δικούς τους λόγους ήθελαν τον χωροφύλακα τους στη Μέση Ανατολή) να κτίσουν, χρησιμοποιώντας αδίστακτα την φυσική η οικονομική βία το εθνικά καθαρό κράτος τους. Έτσι, μη αρκούμενοι στην καταφανή αδικία που συνιστούσε η απόφαση του ΟΗΕ του 1948 που τους παραχωρούσε 55% της γης παρά το γεγονός ότι αποτελούσαν λιγότερο από το 40% του πληθυσμού, προχώρησαν όλα αυτά τα χρόνια στη μαζική εκδίωξη των Αράβων από τα εδάφη τους, έτσι ώστε σήμερα να ελέγχουν de jure σχεδόν το 90% της παλαιστινιακής γης και de facto to 100%, ενώ οι πιο «προοδευτικοί» από αυτούς απλώς δηλώνουν διατεθειμένοι να αρκεστούν «γενναιόδωρα» στο 78% αυτής της γης για να δημιουργηθεί κάποια παρωδία Παλαιστινιακού κράτους!.

Διεθνής Αμνηστία και επιλεκτικές ευαισθησίες

...από κείμενο του Τάκη Φωτόπουλου

Η ιδεολογία της Νέας Τάξης στηρίζεται στο δόγμα της περιορισμένης κυριαρχίας σύμφωνα με το οποίο η προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων είναι μια καθολική αξία η οποία έχει προτεραιότητα έναντι άλλων αξιών όπως η εθνική κυριαρχία.

Αυτή η ιδεολογία υποστηρίχτηκε από διάφορα πράσινα κόμματα και ΜΚΟ, όπως η Διεθνής Αμνηστία.

Στην Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων διακρίνονται τα πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες (ελευθερία έκφρασης, λόγου, ιδιοκτησίας, προστασία από διακρίσεις, αυθαίρετη σύλληψη κτλ (φιλευλεύθερη παράδοση)), από τα πολιτιστικά, κοινωνικά και οικονομικά δικαιώματα (ιστορική αφετηρία η σοσιαλιστική παράδοση: δικαίωμα στην εκπαίδευση, στην εργασία, αμειβόμενη άδεια, κοινωνική ασφάλιση κτλ).

Η δεύτερη γενιά δικαιωμάτων προέκυψε ως αναγκαιότητα αφ' ης στιγμής φάνηκε πως η φιλελεύθερη αντίληψη δεν λάμβανε υπόψιν τη σχέση ατομικών ελευθεριών με την κοινωνικο-οικονομική τους βάση (αγνοούσε τη δύναμη που προκύπτει από την οικονομική θέση).

Οι ΜΚΟ και η ΔΑ συγκεκριμένα, σαν υποπόδιο των δυτικών ελίτ, δεν ασχολούνται όμως με την εξαθλίωση και την καταπάτηση των κοινωνικοοικονομικών δικαιωμάτων στον Νότο, αλλά και στην Αφρική (άνεργοι, άστεγοι, εξαθλιωμένοι) αλλά ασχολούνται με τα πολιτικά δικαιώματα λευκών γόνων αποικιοκρατών στη Ζιμπάμπουε.

Η ΔΑ μάλιστα τροποποίησε κάποια στιγμή το καταστατικό της διευκρινίζοντας ότι προωθεί την υιοθέτηση όλων των δικαιωμάτων αλλά αντιτίθεται σε σοβαρές παραβιάσεις μόνο των πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Οπότε λέει ο Φωτόπουλος ότι όλα αυτά τα χρόνια η ΔΑ δεν είχε καταστατικό λόγο να μιλήσει για την αποικιοκρατική εξαθλίωση των ντόπιων, αλλά μόλις οι δεύτεροι ανακατέλαβαν τη γη τους, η ΔΑ άρχισε να κόπτεται για τα πολιτικά δικαιώματα των πρώτων.


Ο Καστοριάδης ονόμασε την Δημοκρατία τους (των δυτικών ελίτ) φιλελεύθερη ολιγαρχία.