bitcoin donation

Στείλτε κανένα bitcoin να μπορώ να γράφω...
1MYx2VFyv2Emy8Qcqi3vLxEu9AoJdmZySA

Sunday, August 25, 2013

Derrida for dummies - Αποδόμηση

https://litlove.wordpress.com/2011/12/01/derrida-for-dummies/

Αποδόμηση είναι το ασταμάτητο ξεσκέπασμα της φαινομενολογίας της γλώσσας. Το ασταμάτητο ξεσκέπασμα του νοήματος.

Κάθε λέξη που έπεται μιας άλλης σε ένα κείμενο αλλάζει λίγο ή πολύ το νόημα αυτών που έχουν προηγηθεί. Αυτή είναι η différance του Derrida. H διαφορά στο νόημα που εισάγεται στα προηγηθέντα από κάθετι νέο.

Όπου "κείμενο", βλέπε οτιδήποτε είναι γλώσσα, με την ευρεία έννοια: γλώσσα του σώματος, νεύρα, θυμός κτλ, ή ακόμα και αυτό που περιμέναμε να ειπωθεί αλλά δεν ειπώθηκε. Όλα αυτά δημιουργούν ένα συγκείμενο μέσα στο οποίο πρέπει να εξεταστούν όλα τα υπόλοιπα.

Για παράδειγμα, η τελευταία λέξη μιας πρότασης που έμοιαζε να έχει πολύ συγκεκριμένο νόημα μέχρι εκείνη τη στιγμή, μπορεί να σηματοδοτεί ειρωνεία, πράγμα που αναποδογυρίζει το νόημα όλης της πρότασης που προηγήθηκε.

Ή το άγχος που διαφάνηκε στην εκφορά μιας πρότασης καθώς ο σύζυγος προσπαθεί να εξηγήσει που είχε εξαφανιστεί τόσες ώρες μπορεί να κάνει όλη την μέχρι εκείνη τη στιγμή πειστική αφήγησή του να ερμηνευθεί διαφορετικά, να ξεσκεπάσει την (υποτιθέμενη (ίσως)) απιστία του.

Κάθε μικρή λεπτομέρεια του κειμένου που μπορεί να προεξέχει (περίσσεια νοήματος) μπορεί να είναι το νήμα που ο προσεκτικός παρατηρητής τραβώντας το να ξηλώσει το πουλόβερ της κατά τα άλλα προσεκτικής και συνεκτικής αφήγησης.

Στον Derrida η γλώσσα είναι μια ατέρμονη αλυσίδα σηματοδοτήσεων.

Οι λέξεις διαφέρουν σχετιζόμενες μεταξύ τους και το νόημα των λέξεων είναι αποκλειστικά χαρακτηριστικό αυτής τους της διαφορικής συσχέτισης.(π.χ. "τρέχω" και "περπατώ" δεν μπορούν να εννοηθούν το ένα ανεξάρτητα από το άλλο - η πράξη που σε ένα συγκείμενο λέγεται 'τρέχει' σε άλλο λέγεται 'περπατά')

Οι λέξεις είναι κελύφη που μέσα κρύβονται διάφορες δυνατές σημασίες. Κάθε νέα λέξη που πέφτει σε ένα κείμενο αναστέλλει σημασίες από τις προηγούμενες λέξεις (διευκρινιστική λειτουργία)  ή ενεργοποιεί σημασίες στις προηγούμενες λέξεις που έμοιαζαν αποκλεισμένες (ανατροπή). (π.χ. Οι δυο τελευταίες σελίδες σε ένα βιβλίο μπορεί να δημιουργούν μια ανατροπή που να απαιτεί το ξαναδιάβασμα του βιβλίου από τη νεοεισαχθείσα σκοπιά).

Το "ίχνος" στον Derrida είναι η απούσα παρουσία που κάποιος καλεί (το "καλεί" όπως 'καλούμε' ένα δαίμονα) όταν αναφέρει λέξεις ή προτάσεις που έλκουν την καταγωγή τους στην παρουσία τους σε πληθώρα παρελθόντων κειμένων και έχουν υπερφορτιστεί με το νόημά τους.

Η αποδόμηση είναι σαν την ψυχανάλυση: και τα δυο προτσέσα ξεγυμνώνουν την φαινομενολογία της γλώσσας και της συμπεριφοράς για να διαφανούν από κάτω τα κρυμμένα νοήματα που δώσαν στην γλώσσα και στη συμπεριφορά την ιδιαίτερη χροιά τους (περίσσεια - βλέπε παραπάνω).

Thursday, March 21, 2013

24 Hour Zizek part 3 - η μάσκα, η επανάσταση, η απεργία

Ο φετιχισμός του εμπορεύματος είναι ο πυρήνας του καπιταλισμού. Είναι μια ιδεολογική ψευδαίσθηση που ακόμα και όσοι δεν την πιστεύουν, εξακολουθούν να συμπεριφέρονται ως να μην ήταν ψευδαίσθηση. Έτσι, συνιστά πραγματικότητα· αφαίρεσέ την και η πραγματικότητα καταρρέει (δεν εξηγείται και δεν αναπαράγεται πλέον - ο καπιταλισμός την έχει ανάγκη). Όμως δεν μπορείς να την αφαιρέσεις: Η ψευδαίσθηση επιμένει ακόμα και αφού την αντιληφθείς ως τέτοια.

Πραγμοποίηση (sic) των ανθρώπων και των σχέσεων και προσωποποίηση των πραγμάτων: Ο άνθρωπος γίνεται πράγμα (εργατικό δυναμικό) και το πράγμα (προϊόν) αποκτά ιδιότητες παγανιστικής θεότητας, λατρεύεται, στην πράξη όμως, όχι στη ρητή συνειδητοποίηση. πχ. Για το εργοστάσιο που παράγει βίδες, η βίδα υπερδιογκώνεται σε μυθικές διαστάσεις, ενώ οι άνθρωποι γίνονται οι υπηρέτες της, που την φροντίζουν και την έχουν για πρώτο μέλημά τους.

Ο κοινωνικός ρόλος ως μάσκα που κρύβει (προσωρινώς υποτίθεται):
"Είμαι άνθρωπος, έχω βάθος, λεπτά αισθήματα, ο πόλεμος είναι απαίσιο πράγμα, κτλ (abstract pacifism: αφηρημένος ειρηνισμός)", είπε ο ισραηλινός στρατιώτης, " δεν πρέπει να με απομειώνει κανείς σε στρατιώτη που κάνει αγριότητες". Τότε τι διάβολο κάνεις στον πόλεμο;

Η μάσκα φέρει περισσότερη αλήθεια από το πρόσωπο που κρύβει. Αλήθεια που υποδεικνύεται από το ότι το πρόσωπο εξακολουθεί να την φοράει.

Ο Μπρέχτ εμφάνιζε συχνά στο θέατρό του τους χαρακτήρες ως αφηρημένες προσωποποιήσεις του κοινωνικού τους ρόλου. Αν και θα μπορούσε να κατηγορηθεί για υπεραπλούστευση, είχε αλήθεια η τεχνική του. Έκανε έτσι σαφές ότι ο καθένας είναι (με την φιλοσοφική έννοια) η μάσκα που έχει επιλέξει, και το υπόλοιπο υποτιθέμενο βάθος πίσω από τη μάσκα είναι για φαντασιακή αυτοκατανάλωση.

Το υποτιθέμενο βάθος μάλιστα είναι στην πραγματικότητα το ασυνείδητο ψέμα, η μάσκα που κρύβει αυτό που κάνεις Εκεί Έξω.

Ο προβληματισμός του Freud δεν ήταν ότι ό,τι και να κάνουμε σκεπτόμαστε το σεξ, αλλά τι σκεπτόμαστε όταν κάνουμε σεξ. (Η λακανική διαρκής επιθυμία, η μετάθεση της επιθυμίας)

H αριστερά είναι σε μεγαλύτερη κρίση από την κρίση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος.

Ορθόδοξοι, δογματικοί μαρξιστές: Παπαρήγα. Αυτοί αθέλητά τους κάνουν ότι μπορούν για να μην αλλάξει τίποτα.

Η φαντασίωση της επανάστασης: Τόσα χρόνια που υπήρχε στον δυτικό κόσμο ένα στοιχειώδες κράτος πρόνοιας και μια επιφαινόμενη ανάπτυξη, η αριστερά έπαιζε την Κασσάνδρα: Είναι όλα μια φούσκα, θα σκάσει, θα έρθει κρίση, και τότε θα έρθει η ώρα μας. Και όντως, έσκασε η φούσκα, ήρθε η κρίση. Και που είναι η αριστερά με την πρότασή της;

Ο 20ος αιώνας έχει τελειώσει, μαζί με την δογματική μαρξιστική αφήγηση (το κόμμα, ο προλετάριος, η επανάσταση, κτλ). Οι διανοούμενοι πρέπει να σταματήσουν την μπλόφα. Πρέπει να παραδεχτούν ότι δεν έχουν τη λύση. Πρέπει να σταματήσουν να περιμένουν το σημειακό Γεγονός (τη συνειδητοποίηση του προλετάριου) που μαγικά θα σημάνει την Επανάσταση.

Αυτή τη στιγμή η αριστερά δεν έχει καμιά αντιπρόταση στον καπιταλισμό. Είτε προτείνει να τον αναμορφώσει αποκαθιστώντας το κράτος πρόνοιας, είτε απλώς να τον σώσει κάνοντας διορθώσεις, και στις δυο περιπτώσεις παραδεχόμενη ότι δεν υπάρχει τίποτα άλλο διαθέσιμο παρά ο καπιταλισμός.

Συνολικά δηλαδή, η αριστερά είτε προσπαθεί να ζήσει με τον καπιταλισμό, είτε παίζει τον τσάμπα μάγκα, μένοντας προσκολλημένη σε μια βολεμένη all-weather δογματική μαρξιστική αφήγηση που δεν την δεσμεύει σε τίποτα (απλώς επαναλαμβάνει σαν κασσετόφωνο τα ίδια), και φαντασιωνόμενη την Επανάσταση (που φροντίζουν να μην έρθει ποτέ). Εξαιτίας αυτού του όχι-τώρα, όχι-εδώ, η Επανάσταση πρέπει να γίνει αλλού, ποτέ εδώ, να μην ταράξει τη ζωή των επαγγελματιών μαρξιστών, της μισθωτής "μπουρζουαζίας".

Στον κλασσικό μαρξισμό, οι άνεργοι είναι ο πάντα έτοιμος για εργασία στρατός που πιέζει τα μεροκάματα των υπολοίπων κάτω. Πλέον οι άνεργοι έχουν μετασχηματιστεί. Υπάρχουν ολόκληρες τάξεις ανθρώπων που βγαίνουν στην ανεργία αλλά δεν είναι απλώς άνεργοι, αλλά μόνιμα μη-δυνάμενοι να ξαναεργαστούν (πχ. 50άρηδες απολυμένοι από εργοστάσια) και υπάρχουν και νέοι που σπουδάζουν και ξέρουν εξ αρχής ότι δεν θα καταφέρουν να βρουν αξιοπρεπή δουλειά στο αντικείμενό τους. Η έννοια του προλετάριου πρέπει να διανοιχθεί ώστε να περιέχει και τους παραπάνω μέσα της.

Η απεργία έχει γίνει το προνόμιο της μισθωτής "μπουρζουαζίας". Δεν είναι απεργίες προλετάριων αλλά απεργίες της μεσαίας τάξης που το βασικό κοινωνικό αίτημα είναι να παραμείνουν πάνω από τους εργάτες, να μην προλεταριοποιηθούν. Οι πραγματικοί εργάτες (εργοστάσια, ορυχεία κτλ) δεν τολμούν να απεργήσουν.

Ποια είναι η αυθεντική εργατική τάξη στον μεταμοντέρνο καπιταλισμό;
Πρέπει να αποφύγουμε τα δυο άκρα.

1. Μaoist view: Έχουμε καπιταλιστικά κράτη και κράτη προλεταρίων (third world vs first world)
Δεν είναι ακριβώς έτσι γιατί για παράδειγμα εντός Αμερικής είναι αμέτρητες οι πόλεις φαντάσματα εξαιτίας του παγκόσμιου καπιταλισμού.

2. οι Intellectual workers ως (η μόνη πλέον) εργατική τάξη (ψηφιακή εποχή, δυναμικές εταιρείες (Αpple) κτλ)
Δεν θα πρέπει ποτέ να μιλάμε για Αpple χωρίς να βάζουμε δίπλα την κινέζικη Foxconn που με τα εργοστάσια της στην Κίνα συναρμολογούν τα προϊόντα της Apple. Στην Foxconn και στις λοιπές εταιρείες που αποτελούν το έτερον ήμισυ των εταιρείων της ψηφιακής εποχής και του μεταμοντέρνου καπιταλισμού οι εργαζόμενοι αυτοκτονούν από την υπερβολική πίεση, δηλαδή όχι μόνο τους εκμεταλλεύονται με την Μαρξική έννοια (ότι τους παίρνουν την υπεραξία και τους αποξενώνουν από το προϊόν που παράγουν), αλλά τους εκμεταλλεύονται και ως φυσικές οντότητες μέχρι του σημείου της αυτοκτονίας.

Περί φιλανθρωπίας
Η φιλανθρωπία πλέον είναι βασικό μέρος της καπιταλιστικής μηχανής. Πρώτον αποτρέπει με το φιλότιμο όσα αν συμβούν θα πλήξουν την λειτουργικότητα που φαντασιώνεται/για την οποία θέλει να μας πείσει. Δεύτερον, αποτρέπει δια της απασχόλησης με την φιλανθρωπία την πιθανότητα να σκεφθεί κάποιος την θεωρητική ανατροπή της.

Λέει πχ. ο Gates (γνωστόν για το μεγάλο φιλανθρωπικό του έργο (δεν είναι ειρωνεία)): Οι αριστεροί θέλουν να μας βάλουν σε συζητήσεις για σοσιαλισμούς και θεωρίες, την ώρα που παιδάκια στην Αφρική πεθαίνουν. Ας αφήσουμε τα λόγια και ας δράσουμε· όλοι μαζί μπορούμε, κτλ κτλ. Μετατοπίζεται δηλαδή ο καπιταλισμός στη σφαίρα της συμπαντικής τάξης, εξισώνεται με φυσικό φαινόμενο που απλώς υπάρχει και θα υπάρχει, σαν τον σεισμό, και κοιτάμε τι μπορούμε να κάνουμε για τους πληγέντες.

Το νόημα είναι: Κάνε κάτι, μη το σκέφτεσαι, μην αναλώνεσαι σε θεωρίες. Γιατί η θεωρία μπορεί να προκαλέσει συνειδητοποίηση του αιτίου που γεννάει τα προβλήματα. Και τότε κάποιοι θα χάσουν τα χρυσά κουτάλια τους. Γενικώς, είναι άλλη μια φορά το γνωστό έργο: Τα κέρδη μας ιδιωτικά, οι ζημιές δημόσιες. Και παίζεται είτε δια της βίας (ανακεφαλαιοποίηση), είτε εθελοντικά δια των ενοχών όπως περιγράφηκε παραπάνω.

Το εργαλείο που λέγεται "κάνε κάτι και μην το σκέφτεσαι" έχει βρει την σατανική του ενσάρκωση στην τελευταία μόδα του "από κάθε SMS που στέλνεις, 1 σέντ πάει στα παιδιά της Αφρικής" και "με κάθε κύπελλο καπουτσίνο, 1 σέντ πάει στα παιδιά της Μαλαισίας για καθαρό νερό". Έτσι, μπορεί κανείς ταυτόχρονα με το να είναι (υπερ)καταναλωτής, να έχει και καθαρή τη συνείδησή του ότι κάνει και το φιλανθρωπικό του έργο.

Περί φιλελεύθερου μοντέλου
Μπορεί μόνο να πετύχει με πολύ ισχυρή κοινωνική πολιτική να το στηρίζει.

Περί μάχης
Πολιτική είναι να ξέρεις ποια μορφή πρέπει σε κάθε περίπτωση να έχει η μάχη. Άλλες φορές χρειάζεται να απέχεις ακόμα και από διάλογο αν αυτός που σε καλεί υποκρίνεται και σε θέλει για συνένοχο, άλλες φορές να κάνεις πόλεμο και άλλες φορές να προσπαθήσεις να καταφέρεις μικρά πράγματα.

Περί εξέγερσης (αγανακτισμένοι κτλ)
Δεν είναι σωστή προσέγγιση· βασίζεται στην ελπίδα ότι κάπως σε κάποια στιγμή θα κλιμακωθούν καθολικά.

Επίσης πρέπει να παρατήσουμε κάποτε τις δυο κύριες μορφές ριζοσπαστικών κινημάτων του εικοστού αιώνα: σοβιετικός σταλινισμός και σοσιαλδημοκρατία με κράτος πρόνοιας. Πρέπει να επανεφεύρουμε, και το ερώτημα είναι πως, σώματα αποφάσεων μεγάλης κλίμακας (πέρα από κράτη και έθνη). Η ιδέα της άμεσης δημοκρατίας, των λαϊκών, τοπικών συνελεύσεων στον σημερινό παγκοσμιοποιημένο κόσμο, δεν βγάζει πουθενά. Στη Βενεζουέλα, κάθε τόσο ο Τσάβες έδινε από ένα εργοστάσιο στους εργάτες να το διοικήσουν, και πάντα, ένα χρόνο μετά το εργοστάσιο είχε φαληρίσει.

Sunday, March 17, 2013

24 Hour Zizek part 2 - οι αγορές ως υπαρκτό υποκείμενο - θεότητες

Hegel: Αυτό που λες είναι πολύ σημαντικότερο από αυτό που ήθελες να πεις (και δεν λες). Ή αλλιώς, αυτό που παριστάνεις πως είσαι είναι πολύ σημαντικότερο από αυτό που ισχυρίζεσαι πως είσαι.

Αυτό που αντιλαμβάνεσαι στον εαυτό σου ως μάσκα (αυτό το οποίο λες ότι προσποιείσαι όταν το κάνεις), είναι η αλήθεια σου, και αυτό που αντιλαμβάνεσαι ως εσωτερική απόσταση από τις πράξεις σου, είναι ψέμα.

Με λίγα λόγια, είσαι αυτό που κάνεις. [βλ. ανθρωπισμός]

Περί αγορών (the market)
Το να λέμε ότι το χρηματιστήριο είναι στην πραγματικότητα άνθρωποι που ανταλλάσσουν, εμπορεύονται, επικοινωνούν και δουλεύουν είναι υλισμός που δεν μας πάει παρακάτω, δεν εξηγεί τα πράγματα που βλέπουμε να συμβαίνουν.

Marx: Στην καθημερινότητα έχουμε να κάνουμε με διάφορα αγαθά, τραπέζια, καρέκλες, χρυσό, χρήμα και δεν βλέπουμε αυτά να είναι κάτι παραπάνω από απλά υλικά αγαθά. Μόνο η κριτική ανάλυση μας δείχνει ότι ο κόσμος των αγαθών είναι ένας εγελιανός κόσμος από αφηρημένες οντότητες που αλληλεπιδρούν.

Δηλαδή ενώ θεωρούμε ότι τα αγαθά είναι απλώς αγαθά με τίποτα το μυστικιστικό επάνω τους, στην πραγματικότητα δεν συμπεριφερόμαστε αναλόγως. Μπορεί όλοι να γνωρίζουν ότι οι αγορές δεν είναι κάποιο υπαρκτό υποκείμενο, αλλά συμπεριφέρονται ως οι αγορές όχι μόνο να είναι υποκείμενο αλλά ως να ήταν κάποιες θεότητες που κάποτε "εκφράζουν την δυσπιστία τους" προς τα μέτρα λιτότητας που πάρθηκαν σε κάποια χώρα, κι ύστερα με τα σημάδια τους θα γίνεται σαφές ότι οι "αγορές δεν είναι ικανοποιημένες· θέλουν κι άλλες θυσίες".

Αυτή την προσποίηση, λέει ο Ζίζεκ επικαλούμενος τον Hegel, μπορεί να την κοροϊδεύουμε ως τέτοια (χαχα, πλάκα δεν έχει να παριστάνουμε ότι οι αγορές είναι υπαρκτές θεότητες;), αλλά αποτελεί την αλήθεια μας και την πραγματικότητά μας, αφού αυτή η υποτιθέμενη προσποίηση ενσαρκώνεται στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

Στο μέτρο αυτό, ο καπιταλισμός είναι κανονική θρησκεία (W. Benjamin).

Saturday, March 16, 2013

24 Hour Zizek part 1 (Hegel, Marx - abstract vs. reality)


Hegel, Marx: Τα αντικείμενα (η πραγματικότητα) είναι αφηρημένα (abstract). Οι συλλήψεις (ιδέες-concepts) είναι συμπαγείς (concrete).

Π.χ. Το μικρόφωνο θα έλεγε κανείς ότι είναι ένα συμπαγής οντότητα (και όντως είναι, αλλά σε ένα επίπεδο που δεν μας χρησιμεύει στην φιλοσοφικοκοινωνική ανάλυση). Όμως η ύπαρξή του έγινε δυνατή μόνο μέσα από μια τεράστια αλυσίδα τεχνολογικών εξελίξεων, μουσικής κουλτούρας κτλ κτλ., ενώ η  ύπαρξή του έκανε δυνατή την αναπαραγωγή μουσικής, το να μιλάει ένας σε πολλούς σε κοινωνικές μαζώξεις κτλ. Έτσι, αυτό που φαίνεται συμπαγές αντικείμενο δεν είναι παρά ένα περίπλοκο δίκτυο κινούμενων σχέσεων (totality στην εγελιανή ορολογία).

Το point του είναι ότι οι αφηρημένες έννοιες δεν είναι απλώς επιστημολογικές κατηγορίες που αφορούν φιλοσόφους, αλλά συνιστούν ισότιμα με την ύλη την πραγματικότητα και παράγουν πραγματικότητα.

Παράδειγμα, σε σχέση με τα επαγγέλματα 

Στον μεσαιωνικό κόσμο υπήρχαν τσαγκάρηδες, σιδεράδες, ιππότες. Αυτές οι ενασχολήσεις συνιστούσαν κεντρικό κομμάτι της ταυτότητας των ανθρώπων. Κανένας δεν έλεγε το επάγγελμά μου είναι σιδεράς ή ιππότης. Γι' αυτό δεν υπήρχε καν η έννοια του επαγγέλματος, παρά μόνο ίσως στο μυαλό κάποιων φιλοσόφων που θα ήθελαν να φτιάξουν μια αφηρημένη δομή, μια επιστημολογική κατηγορία που να περιλαμβάνει όλες τις ενασχολήσεις.

Σήμερα όμως στον καπιταλισμό που ο καθένας μπορεί να έχει σπουδάσει πληροφορική και να κάνει σήμερα τον υπάλληλο σε τηλεφωνικό κέντρο, και αύριο τον σερβιτόρο σε ταβέρνα, όχι μόνο υφίσταται η αφηρημένη έννοια του επαγγέλματος, αλλά έχει γίνει κοινωνική πραγματικότητα. Αν κάποτε κύριο κομμάτι της ταυτότητας κάποιου συνιστούσε το ότι είναι αγρότης, σήμερα αυτό το κομμάτι ταυτότητας έχει αντικατασταθεί από την αντίστοιχη αφαίρεση: είμαι εργατικό δυναμικό. Ως τέτοιο, μπορεί να κάνω σήμερα αυτό, και αύριο το άλλο.

Αυτό μας πάει στην καρτεσιανή πρόσληψη του ανθρώπου (σκέφτομαι άρα υπάρχω): Αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας ως μια αφαιρετική υποκειμενικότητα και όλες μας οι συμπαγείς ενσαρκώσεις αυτής της αφαίρεσης είναι ενδεχομενικές. Σε αυτό τον βαθμό, μπορούμε να επανεφεύρουμε την ενσάρκωσή μας με όποιον τρόπο επιθυμήσουμε. Μιλάμε λοιπόν για μια φιλοσοφία που θέτει τις βάσεις για την ριζική απελευθέρωση. Μια απελευθέρωση που αναγνωρίζοντας αυτή την ενδεχομενικότητα στο ποιος είμαι και στο ποια είναι η κουλτούρα μέσα στην οποία μεγάλωσα, με κάνει να αντικαθιστώ την συνολική μου ταυτότητα και αντίληψη του εαυτού μου με την αφηρημένη έννοια της καθολικότητας (εγώ είμαι εγώ, αλλά τι είναι αυτό το 'εγώ' δεδομένου του ότι θα μπορούσα να είμαι/γίνω οποιοσδήποτε άλλος;).

Κατά τον Μαρξ αυτό ακριβώς είναι ο προλετάριος: Μια υποκειμενικότητα άνευ συμπαγούς ουσίας. Μια και ό,τι παράγει δεν του ανήκει, απομειώνεται στην αφηρημένη έννοια του "εργατικού δυναμικού" και ως τέτοια προσλαμβάνει τον εαυτό του και ως τέτοια υφίσταται εντός της κοινωνικής πραγματικότητας.

Wednesday, February 6, 2013

Μελαγχολία και Πένθος

Μια ανάγνωση με αφορμή τον Λακάν:

Πένθος είναι η βύθιση στην απώλεια και άρα η διάσχισή της, ώστε να προχωρήσω τη ζωή.

Μελαγχολία είναι η στάση στην απώλεια, η καθηλωτική μη-αποδοχή της.

Επίσης όμως, μελαγχολία μπορεί να είναι και το εκ των προτέρων πένθος μιας επικείμενης (ή φαντασιούμενης) απώλειας. Μια αγάπη που θα χαθεί στο τέλος του καλοκαιριού, την πενθούμε πριν ακόμα χαθεί.

Με αυτή την έννοια, ίσως η μελαγχολία είναι καταστατική ανθρώπινη κατάσταση, μια και όλα κινούνται κάτω από τη σκιά του επικείμενου θανάτου.